ASOS INDEKS
Görüntüleme
5
Bu çalışma bir derleme makalesi olup, piyano ve sabit perdeli çalgıların akort sistemi olarak bilinen eşit tamperemanın tarihsel gelişim sürecini incelemeyi amaçlamaktadır. Tampereman, kısaca müzikal aralıkların doğal (Just Intonation) dizideki karşılıklarından belirli oranlarda değiştirilmesi şeklinde tanımlanmaktadır. 1300’lü yılların sonu itibariyle klavyeli çalgıların çoğunda seslerin tampere edildiği bilinmektedir. Yazılı olarak tarifi yapılan ilk yöntem, “ara-ses” adı verilen tamperemandır. Bu yöntemde üçlülerin doğal veya doğala yakın olmasına önem verilmiş, öte yandan beşliler bir miktar pesleştirilmiştir. Ara-ses tamperemanında bazı aralıklarının aşırı tiz veya pes olması ve kullanılamayan tonalitelerin bulunması düzensiz tamperemanların ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Düzensiz tamperemanlarda aynı isimli birden fazla aralık bulunmasına rağmen, tüm tonların kullanılabilir olması sebebiyle, bu yöntem iki yüzyıl kadar klavyeli çalgılarda uygulanmıştır. Ara-ses tamperemanı ve düzensiz tamperemanlar kullanılırken dahi, eşit tamperemanın önemi ve gerekliliği teorisyenlerin hep savunduğu bir konu olmuştur. Eşit tampereman 1570’li yıllarda perdeli çalgılarda uygulanmaya başlamış, klavyeli çalgılarda ise çok daha geç tarihlerde kabul görmüştür. 1876 yılında Alexander J. Ellis’in ortaya koymuş olduğu cent sistemi eşit tamperemanın hesaplanmasında dönüm noktasıdır. 20. yüzyılda uluslararası sanat müziğinde 12 ton müziğinin yaygınlaşması ile eşitsiz tamperemanların sonu gelmiş, klavyeli ve perdeli çalgılar için ortak bir akort sistemi olarak kabul görmüştür.
This study is a review article and aims to examine the historical development process of equal temperament, known as the tuning system of piano and fixed-fretted instruments. Temperament is briefly defined as changing musical intervals from their counterparts in the natural (Just Intonation) scale at certain rates. As of the end of the 1300s, it is known that most keyboard instruments were tempered. The first method described in writing is the temperament called “mean-tone”. In this method, importance was given to the thirds being natural or close to nature, on the other hand, the fifths were slightly lowered. In the mean-tone temperament, some intervals which are excessively high or low and the presence of unusable scales has led to the emergence of irregular temperaments. Although there are more than one interval with the same name in irregular temperaments, this method has been applied to keyboard instruments for about two centuries, since all scales can be used. Even when using mean-tone temperament and irregular temperament, the importance and necessity of equal temperament has always been a subject advocated by theorists. Though equal temperament began to be practiced on fretted instruments in the 1570s, it was accepted much later in keyboard instruments. The cent system, which was introduced by Alexander J. Ellis in 1876, is a turning point in the calculation of equal temperament. With the spread of 12-tone music in international art music in the 20th century, unequal temperaments came to an end, and it was accepted as a common tuning system for keyboard and fretted instruments.
Alan : Güzel Sanatlar; Mimarlık, Planlama ve Tasarım; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
