Özet:

Suriye’deki iç savaş nedeniyle milyonlarca insanın önemli ölçüde mağduriyet yaşadığı bilinmektedir. Ancak savaşın en çok çocukları etkilediği de yadsınmaz bir gerçektir. Uluslararası kuruluşların verilerine göre savaşta yaklaşık 6 milyon çocuğun temel ihtiyaçlarından yoksun, 700 bini aşkın çocuğun ise yetim kaldığı tahmin edilmektedir. Türkiye genelinde ve Hatay ili özelinde Suriyeli sığınmacı çocuklara yönelik çok çeşitli sosyal politika uygulamalarının gerçekleştirildiği bilinmektedir. Ancak devletin merkezi ve yerel yönetimler kuruluşları aracılığı ile sunduğu imkanlara erişemeyen özellikle yetim ve/veya kimsesiz çocukların varlığı da bilinmektedir. Henüz çocuk yaşta savaş travmasını yaşamaları, dil bilememeleri, yaşadıkları ortamdan ve yakınlarından tamamen farklı bir ülkeye gelmeleri devletin sığınmacılara sunduğu olanaklara erişim önündeki engeller olarak sıralanmaktadır. Bu noktada Hatay’da uygulanan ve Savaş mağduru çocukları hedefleyen Suriyeli Yetim Yaşam Merkezleri devreye girmektedir. Genellikle sivil toplum kuruluşlarının bir faaliyeti olarak ortaya çıkan bu merkezler yetim çocukları annelerinden ayırmaksızın, ev ortamında başta barınma, beslenme ve sağlık olmak üzere eğitim dahil bir çok ihtiyaçlarını gidermede rol almaktadırlar. Bu ihtiyaçların karşılanması noktasında bazen kamu kurumları ile iş birliği protokolleri imzalanmakta bazen de tamamen sivil yardımlaşma ile sorunlara çözümler üretilmektedir. Bu çalışmada örneğine çok az rastlanabilen bir sosyal politika aracı olan Suriyeli Yetim Yaşam Merkezlerinin işleyişi, faaliyetleri, işlevi ve sorunları araştırılmaktadır. Araştırmada bu merkezlerin yöneticileri, yararlanıcı yetimler ve destek olan kişi ve kuruluşlarla birebir mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Yakınlarını savaşta kaybetmiş ve adeta ‘kimsesiz’ kalmış çocukların sahiplenilmesi, barındırılması ve eğitimi hem bugünün hem de yarının sosyal risklerinin bertaraf edilmesi açısından son derece önemlidir.

Anahtar Kelimeler: