Abstract:

Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19), 2019 yılının Aralık ayı sonunda Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve şiddetli akut solunum sıkıntısı sendromu koronavirüs 2’nin (SARS-CoV-2) neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. COVID-19'un solunum sıkıntısının yanı sıra ülseratif kolit ile birlikte gastrointestinal enfeksiyon ve diyare gibi diğer organları etkileyen bazı klasik olmayan semptomlarla ilişkili olduğu görülmüştür. Gastrointestinal enfeksiyon semptomları olan hastalar hastalığı çok daha şiddetli geçirmektedir ve bunun sebebinin Lactobacillus ve Bifidobacterium sayısındaki azalma ile birlikte ortaya çıkan mikrobiyal disbiyoz ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir. SARS-CoV-2 virüsünün konak organizmaya girişi, anjiyotensin dönüştürücü enzim 2 (ACE-2) hücre reseptörü aracılığı ile gerçekleşmektedir ve ACE-2 reseptörleri gastrointestinal kanalda da eksprese edilmektedir. SARS-CoV-2 virüsü COVID-19 hastalarının özefagus, mide, duodenum, rektum ve dışkı örneklerinde tespit edilmiş, bağırsak epitel hücrelerinde viral replikasyonun yüksek olduğu gösterilmiştir. Gastarointestinal sistemin sadece SARS-CoV-2’nin vücuda giriş yolu olmadığı aynı zamanda viral aktivite ve replikasyon yeri olabileceği de düşünülmektedir. Bağırsak-akciğer aksı olarak bilinen, solunum mukozası ile bağırsak mikrobiyotası arasındaki çift yönlü etkileşimlerin, SARS-CoV-2'ye karşı sağlıklı veya patolojik bağışıklık tepkilerinde yer aldığı varsayılmaktadır. Bağırsak mikrobiyotasının modülasyonuna ve eubiosis koşullarının yeniden oluşturulmasına dayalı ek tedavilerin, COVID-19'un zararlı sonuçlarını sınırlamak için önemli bir terapötik yaklaşım olabileceği varsayılmaktadır. Bu derleme çalışmasında bağırsak akciğer ekseni ve SARS-CoV-2 virüsü enfeksiyonunda bu eksende değişen mikrobiyota ile ilgili çalışmaların sonuçları araştırılmıştır.

Keywords: