Özet:

Korozyona maruz kalmış betonarme yapılarının deprem performanslarının daha doğru bir şekilde değerlendirilmesi için yeni yöntem ve deneysel sonuçlardan elde edilecek verilere ihtiyaç duyulmaktadır. Korozyon beton içerisinde paslanan betonarme donatısının kesit alanının azalmasına neden olurken beraberinde aderans kaybı gibi önemli sorunlara da neden olmaktadır. Aderans kaybı ise donatı sıyrılmasına sebebiyet vererek ek yanal deplasmanların oluşmasına neden olabilmektedir. Ancak mevcut alan yazında literatürde tam ölçekli paslandırılmış betonarme elemanları üzerine yeterli deneysel veriler olmadığından korozyonun etkisi yapı performansı değerlendirmelerinde yalnızca donatı çapındaki azalma olarak alınmaya devam etmektedir. Bu çalışmada tam ölçekli betonarme kirişleri farklı pas oranlarında eğilme deneylerine tabi tutularak mevcut alan yazına veri sağlanması amaçlanmıştır deneysel elde edilen yük-deplasman ilişkileri; artan korozyon oranı, donatı çapındaki azalma, hızlandırılmış korozyon yöntemi sırasında meydana gelen birincil çatlaklar, donatı üzerindeki nervürlerin hasar görmesi ve buna bağlı olarak radyal sürtünme kuvvetindeki azalımın neden olduğu aderans kayıpları gibi parametreler açısından tartışılmıştır. Beş adet betonarme kirişi hızlandırılmış korozyon yöntemi kullanılarak paslandırılmıştır. Betonarme kirişlerindeki gerçek korozyon oranları eğilme deneylerinden sonra betonarme kirişlerinin kırılarak ve içerlerinden betonarme donatılarının çıkartılması ile elde edilmiştir. Yapılan deneysel çalışma sonucunda korozyon oranının %3 değerlerinde yapı elemanlarında sünekliği arttığı ancak artan korozyon oranına bağlı olarak nihai yük taşıma ve süneklik değerlerinde azalmalara sebebiyet verdiği bulunmuştur. Aynı korozyon oranına sahip iki farklı betonarme kirişindeki eğilme davranışlarının farklılığı, sargı donatılarındaki farklı korozyon oranları ile tespit edilmiştir. Elde edilen deney sonuçları, korozyona maruz kalmış betonarme yapılarda aynı korozyon oranı kabulü yerine korozyon haritalandırma yöntemlerinin mevcut yapıların daha doğru değerlendirilmesi için geliştirilmesi gerektiğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler: