Abstract:

20. yy’da artan nüfus ile birlikte doğal enerji kaynakları kullanımının artması ve ilerleyen teknoloji ile yeryüzünün doğal kaynaklarının hızla azalması çevre sorunlarının önemli ölçüde artmasına neden olmuştur.  Bu kapsamda kaynakları en az tüketecek, çevreyi koruyacak ve sürdürülebilirliğini sağlayacak çözüm yolları için yoğun çalışmalar yapılmaktadır. Sürdürülebilirlik çalışmaları 1980’lerden itibaren pek çok yapı üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu yapılardan biri de eğitim yapılarıdır. Çevreye duyarlı, eğitim kalitesini ve çocukların sağlığını korumayı amaç edinmiş eğitim yapıları; gerek şimdiki genç nesil, gerekse de gelecek kuşaklar için daha bilinçli ve sağlıklı bir dünya yaratılması açısından  önem taşımaktadır. Bunu başarmanın ilk adımı ise; okul öncesi eğitimden başlayarak bütün okulları sürdürülebilir anlayışla tasarlamak ve öğrencilere sürdürülebilir eğitim anlayışını benimsetmektir. Sürdürülebilir eğitim yapıları üzerindeki çalışmalar, diğer yapı tiplerinde olduğu gibi toplam sürdürülebilirliği oluşturan ekonomik, ekolojik, sosyal- kültürel sürdürülebilirlik üzerinde yoğunlaşarak devam etmektedir. Yapıların farklı iklim bölgelerinde ve arazi şartlarında konumlanması, çevrelerindeki potansiyellerin farklılığı, yapılar için ayrılan bütçelerin değişkenliği gibi sebeplerle bazı sürdürülebilirlik bileşenlerinin ve bunlara ait kriterlerin ön plana çıktığı görülebilmektedir. Çalışmada bu kapsamda, sürdürülebilirliğin sosyal ve kültürel sürdürülebilirlik bileşeni ele alınmıştır. Çalışmanın amacı bu bileşenin ve içerdiği faktörlerin dünya mimarlık literatüründen seçilen başarılı ‘’sürdürülebilir okul öncesi eğitim binaları’’nın tasarımına, bulunduğu topluma ve çevreye  etkisinin incelenmesi ve değerlendirmesidir.

Keywords: