Özet:

Bu çalışmada, ineklerde tohumlama sonrası 21 gün boyunca kan serumu ve plazması çinko ve bakır düzeyleri bakımından, erken gebelik döneminde, gebelerle gebe kalamayanlar arasında bir ilişkinin olup olmadığının araştırması amaçlanmıştır. Serum için 5 gebe, 5 gebe olmayan; plazma için de 5 gebe, 5 gebe olmayan olmak üzere toplam esmer ırkı 20 inek kullanıldı. İneklerden, tohumlama günü başlanarak, 21 gün boyunca haftada 3 kez olmak üzere, vena jugularisten her defasında 10 cc kan alındı Çinko ve bakır düzeyi atomik absorpsiyon cihazı ile, progesteron (P4) düzeyi ise RIA ile tayin edildi. Kan serumu çinko değerlerinin 0.33 ± 0.13 ile 0.75 ± 0.14 mg/L, kan plazması çinko değerlerinini ise 0.72 ± 0.15 ile 1.23 ± 0.17 mg/L arasında değiştiği ve plazmanın, daima serumdan daha yüksek oranda çinko bulundurduğu tespit edildi. Bakır konsantrasyonu da serum ve plazmada sırasıyla 0.64 ± 0.08 - 0.77 ± 0.02, 0.46 ± 0.02 - 0.64 ± 0.02 olarak Zn'nun tersine serumda daha yüksek oranda bulundu. Gebe kalan ve kalamayan hayvanların kan serumu Zn seviyeleri, aynı günler arasında karşılaştırıldığında 4. günler (P<0.025) dışında fark önemli bulunmadı. Plazmada ise gebe kalanlarla gebe kalamayanların Zn seviyeleri aynı günler arasında 9 (P<0.025), 18 (P<0.05) ve 21. (P<0.005) günlerde farkın önemli olduğu görüldü. Gebe kalanlarda kan serumu Zn değerleri düzensiz olarak seyrederken plazma Zn değerinde 18 ve 21. günler önemli artışlar tespit edildi. Yirmibir gün boyunca alınan örneklerin toplam Zn değerleri, serumu incelenenlerde gebe kalanlarla kalamayanlar arasındaki fark önemli bulunmazken, kan plazmasında farkın önemli (P<0.05) olduğu görüldü. Cu ise sadece plazmada gebe kalanların 1.gününün kalamayanların 4 ve 5.günlerinden önemli derecede (P<0.05) yüksek bulundu. Cu serum ve plazma düzeylerinin ise gebe kalanlarla kalamayanlar arasında istatatistiksel anlamda farklı olmadığı tespit edildi. Zn ve Cu arasında da plazma ve serumda ilişki bulunmazken erken gebelik teşhisinde önemli bir kriter kabul edilen, progesteron ile Zn arasında serumda gebe kalamayanlarda, Cu ile plazmada gebe kalanlarda ilişki negatif ve önemli bulundu. Sonuç olarak; Zn gebeliğin ilk döneminde, gebe olmayanların aynı günlerine göre daha yüksek olduğu ve gebeliğin erken safhasında önemli rol oynayabileceği, Cu'ın ise gebeliğin başlangıcında önemli bir değişiklik göstermediği kanaatına varıldı.

Anahtar Kelimeler: