Abstract:

21. yüzyıldan itibaren siber zorbalık, ergenlerin, gençlerin ve dolayısıyla üniversite öğrencilerinin de yaşamında bilgi ve haberleşme teknolojilerindeki gelişmelerin sıkça kullanılmasının sonucu olarak ortaya çıkan bir sorundur. Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencileri arasında siber zorbalık davranışlarını tespit ederek öğrencilerin kullandıkları ve maruz kaldıkları siber zorbalık davranışları ile başa çıkma stratejileri, değer yönelimleri ve akademik başarıları arasındaki ilişkileri incelemektir. Çalışmanın örneklemini, 859 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada, Kişisel Bilgi Formu, Yenilenmiş Siber Zorbalık Envanteri-II, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği ve Portre Değerler Anketi kullanılarak veriler toplanmıştır. Bulgulara bakıldığında, siber zorbalık ve siber mağduriyet ile duygulara yönelik/pasif başa çıkma tarzı arasında pozitif yönde anlamlı ilişki görülmektedir. Hem siber zorbalık hem de siber mağduriyet, öğrencilerin not ortalamasıyla negatif yönde anlamlı olarak bağlantılıdır. Ayrıca, siber zorbalığın güç, başarı, evrensellik, iyilikseverlik, geleneksellik, uyma değerini ve güvenlik değerini; siber mağduriyetin ise öz-yönelim ve uyarılım değerlerini anlamlı olarak yordadığı bulunmuştur. Siber zorbalık ve mağduriyet düzeyinin yüksek olduğunun bulunmasından dolayı sunulabilecek çözüm önerilerinden biri, siber zorbalığa ilişkin duyarlılığı arttırmak amacıyla konuya dair psikoeğitimler düzenlenmesi olabilir. Problem odaklı baş etme yöntemlerinin kazanımına yönelik grup çalışmalarına ek olarak siber mağduriyet yaşayan öğrencilerle akran destek grupları yürütülebilir. Ayrıca, siber zorbalık davranışlarıyla ilişkili olan değerleri kapsayan müdahale programlarının geliştirilmesi önerilebilir.

Keywords: