Abstract:

Bu çalışmada, Türkiye’deki üniversite öğrencileri ve yetişkinlerin hangi tür yalanları uygun bulduklarının incelenmesi amacıyla geliştirilen “Yalanın Uygunluğu Ölçeğinin” geçerlik ve güvenirlik analizlerinin yapılması hedeflenmiştir. Çalışmaya, yaşları 18 ile 66 arasındaki (Ortyaş= 27.55) 615 kişi katılmıştır. Katılımcılara, araştırmacılar tarafından geliştirilen Yalanın Uygunluğu Ölçeğinin yanı sıra Dürüstlük Ölçeği uygulanmıştır. Geçerlik çalışmaları kapsamında, açımlayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiş ve ölçeğin son halinin 9 maddeli “kendini koruma yalanları”, 6 maddeli “imaj yönetimi yalanları”, 7 maddeli “prososyal yalanlar”, 5 maddeli “geçiştirme yalanları”, 4 maddeli “zorunlu yalanlar” ve 4 maddeli “araçsal yalanlar” olmak üzere toplamda 35 maddeden oluşan altı faktörlü bir yapıya sahip olduğu bulunmuştur. Ayrıca, testin iç-tutarlılık katsayıları ve üç hafta ara ile yapılan uygulamalar sonucunda hesaplanan test-tekrar test güvenirlik katsayıları testin oldukça güvenilir olduğunu göstermiştir. Bulgular, “Yalanın Uygunluğu Ölçeğinin” ilgili örneklemde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu ortaya koymuştur.

Keywords: