Özet:

Turizmden elde edilen gelirin artan bir seyir izlemesi, Türkiye ekonomisi açısından çok önemlidir. Bu açıdan bakıldığında, turizm gelirleri hangi faktörlere bağlı olarak artmaktadır veya daha fazla turizm geliri elde etmek için alternatif turizm faaliyetleri kapsamında neler yapılabilir soruları karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma da, bu sorulara, ekonometrik bir analiz ile yanıt aranmaya çalışılmıştır. Bu amaçla öncelikle Türkiye ekonomisinin 2001-2014 yılları arasındaki turizm gelirinin belirleyicileri olarak, ziyaretçi sayısı, acente sayısı, yatak sayısı ve döviz kuru değişkenleri alınmıştır. Tahmin sonuçlarına göre, turizm gelirini etkileyenönemli değişkenin ziyaretçi sayısı olduğu görülmüştür. Ziyaretçi sayısında % 1 lik artış, turizm gelirini % 0.93 artırmaktadır. Ayrıca, ziyaretçi sayısındaki 1 kişilik artış, ortalama olarak turizm gelirini 792 dolar arttırmaktadır. Aynı dönemde, 2001 ve 2008 krizlerin, turizm geliri üzerindeki etkisi de araştırılmış ve kriz dönemlerinin turizm gelirini azalttığı görülmüştür. Bununla birlikte, Türkiye’nin 2004(1)-2015(2) çeyrek dönemleri arasında, alternatif turizm amaçlı ülkemize gelen ziyaretçi sayısı ile alternatif turizmden elde edilen turizm gelirleri arasındaki ilişkilerde araştırılmıştır. Bu amaçla kurulan modellerin tahmin sonuçlarına göre, “sağlık ve tıbbi nedenlerle (sağlık turizm)” ülkemize gelen ziyaretçi sayısındaki bir kişilik artış, ortalama olarak sağlık turizmden elde edilen turizm gelirini 962 dolar arttırırken; diğer alternatif turizm gelirleri ortalama olarak daha az artmaktadır.

Anahtar Kelimeler: