Abstract:

Bölgesel bir ürün yetiştirme sistemine dahil edilebilmesi için aspir bitkisinin performansını ölçmek üzere yöresel çevre şartlarında yürütülen çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu gaye ile ülkemizin kuzeyinde yer alan beş lokasyonda (Bafra, Ladik, Suluova, Gümüşhacıköy ve Osmancık) Remzibey, Dinçer ve Yenice aspir çeşitleri 2004-2005 yıllarında yetiştirilerek adaptasyon, tohum verimi, verim komponentleri, yağ oranı ve yağ asit kompozisyonları belirlenmiştir. Denemeler tesadüf blokları deneme desenine gore üç tekrarlamalı olarak tertip edilmiştir. Agronomik gözlemler olarak, tohum verimi, bitki boyu, ilk dal yüksekliği, bitkide dal sayısı, tabla çapı, tablada tohum sayısı, 1000 tohum ağırlığı, yağ oranı ve yağ asit kompozisyonu tespit edilmiştir. Sonuçlara göre, değerlendirilen parametreler çeşide ve lokasyona göre büyük ölçüde değişim göstermiştir. Gümüşhacıköy lokasyonunda yetiştirilen Remzibey çeşidi en yüksek tohum verimi (2482 kg ha-1) ve yağ oranı (% 33) değerlerine ulaşmıştır. Linoleik ve oleik yağ asitleri tüm çeşitler için temel yağ asitleri olarak belirlenmiştir ve yağ asit kompozisyonu çeşitlere ve lokasyonlara göre büyük ölçüde değişim göstermiştir. Bu sonuçlar aspir bitkisinin Kuzey Türkiye şartlarına iyi uyum sağladığına ve bölge için alternatif bir yağlı tohum olabileceğine işaret etmektedir

Keywords: