Özet:

Araştırmada ilkokulda dil bilgisi öğretimine yönelik öğretmen ve program değişkenleri karşılaştırmalı olarak incelemeye alınmıştır. Araştırma, durum çalışması ve tarihsel araştırma yaklaşımı kullanılarak tasarlanan nitel bir çalışmadır. Durum çalışması basamağında çalışma grubunu İstanbul ilinde görev yapan 7 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Tarihsel araştırma basamağında ise 1924, 1926, 1930, 1948, 1968, 1981, 2005 ve 2019 ilkokul Türkçe öğretim programlarının dil bilgisi bölümleri öğretmen görüşleri ile karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Veri toplama aracı olarak 18 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenler gerçek anlam, mecaz anlam, terim anlam, eş anlam, zıt anlam, eş sesli sözcük; çekim eki; ünsüz benzeşmesi, ünsüz yumuşaması; özel-cins ad, tekil-çoğul ad, adın halleri, birleşik ad; sıfat, kişi zamiri; bağlaç; fiil, fiilde geçmiş zaman, gelecek zaman, şimdiki zaman, geniş zaman, fiilde kişi; yüklem, özne; kurallı cümle konuları ile noktalama işaretleri kapsamında nokta, virgül, iki nokta, uzun çizgi, tırnak işareti, soru işareti, kesme işareti, ünlem işareti, üç nokta, kısa çizgi, yay ayraç, eğik çizgi işaretlerinin ilkokul düzeyine uygun olduğunu düşünmektedir. Sözü edilen konular 1924-2019 ilkokul Türkçe öğretim programlarında yer almaktadır. Öğretmenler kök, yapım eki; edat; zarf; basit fiil, türemiş fiil, birleşik fiil; zarf tümleci, dolaylı tümleç; basit cümle, birleşik cümle ile noktalama işaretleri kapsamında den den işaretinin ilkokul düzeyine uygun olmadığını düşünmekle birlikte sözü edilen konular 1924-2019 ilkokul Türkçe öğretim programlarında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler: