Abstract:

Çalışma, Necati Cumalı’nın 1956 yılında yayınlanan “Aklım Arkada Kalacak” adlı hikâyesini 1950’li yıllarda yaşanan kentleşme, göç ve sanayileşme bağlamında yaşanan modernleşme süreçlerinin neden olduğu toplumsal değişmeler açısından ele alır. Söz konusu yıllarda yaşanan modernleşme sürecinde yaşanan değişmeler tarımda makineleşme ve toprak reformları, köyden kente göç ve sanayileşme süreçleri ve toplumsal ilişkilere yansımaları ile sınırlandırılmıştır. Hikâyede yer alan temalar göç, mekânsal hareketlilik, aidiyet geliştirme, geleneksel ve modern toplumsal yapıların bir arada bulunması, cemaat ve cemiyet tipi toplumsal ilişki biçimleri gibi sosyolojik kavramlarla tartışılmıştır. Bunlara ek olarak, hikâyede yer alan kadın ve erkek karakterlerin ele alınma biçimleri doğrultusunda hikâyenin toplumsal cinsiyet konusundaki temalarına da yer verilmiştir. Dönemin özellikleri ışığında ele alınan temalar sonucu, 1950’li yıllarda yaşanan modernleşme süreçlerinin hikâyeye özellikle toplumsal ilişkiler, mekânsal hareketlilik ve geçiş dönemi modern geleneksel yapıların bir aradalığı gibi açılardan yansıdığı söylenebilir.

Keywords: