Abstract:

Covid-19 ile birlikte korkunun ve ölümün kök saldığı doğa haline geri dönülmüş ve devletin bu savaş benzeri durumu sonlandıran bir Leviathan olarak küllerinden doğduğu bir döneme girilmiştir. Böylece Covid-19 ile iktidarla çıplak hayat arasındaki -modern devletin öteden beri sakladığı- gizli bağ yeniden ortaya çıkmıştır. Nitekim yaşamı ve sağlığı korumak adına hak ve özgürlüklere son dönemlerde görülmemiş ölçüde yoğun bir şekilde müdahale edilmiştir. Bu bağlamda biyopolitika, iktidar tarafından kamu sağlığı gerekçesi ile biyolojik bir varlık olan insan üzerindeki normatif kontrolü pekiştirme aracı olarak kullanılmıştır. Bu doğrultuda biyopolitika ayrıca iktidarın biyolojik yaşamı korumaya yönelik müdahalelerin meşrulaştırılmasına hizmet etmiştir. Bunun yanı sıra Covid-19, kapitalist düzen içinde insan yaşamının bir üretim ve kar kaynağı haline getirildiğini açıkça gözler önüne sermiştir. Öyle ki toplumun geneline yönelik hak ve özgürlüklere ilişkin sert tedbirlerden bazı meslek grupları ve/veya sektörler muaf tutulmuştur. Bu durum, insanı başlı başına bir değer olarak kabul eden ve ona devlet karşısında onur sahibi bir varlık olarak hak ve özgürlükler tanıyan insan hakları sistemine aykırılık teşkil etmektedir. Bu meyanda salgının insanı ahlaki yönünden ve bireyselliğinden uzaklaştıran bir yönü de bulunmaktadır. Biyopolitikanın bu olgusal yönünü kavrayabilmek için ise kavramın teorik bir düzleme oturtulması gerekmektedir. Biyopolitikanın kavramsal çerçevesi oldukça tartışmalı olmakla birlikte çalışma kapsamında biyopolitika sadece Fukoyen bağlamıyla irtibatlı olarak kullanılmaktadır. Zira Foucault biyopolitikayı salgın hastalıklar üzerinden ve olgusal düzeyde değerlendirmektedir. Bu sebeple çalışma kapsamında evvela genel olarak biyopolitika kavramına ve kavramın Fukoyen okumasına, ardındansa biyopolitikanın salgın hastalıklar ile irtibatına değinilecek, son olarak Covid-19 sonrası yaşananlar olgusal olarak Foucault’un biyopolitik perspektifi ile değerlendirilecektir.

Keywords: