Özet:

Ekosistem hizmetleri, insanlara gıda ve sudan rekreasyon ve iklim düzenlemesine kadar uzanan doğal sistemler tarafından sağlanan faydalardır. Dolayısıyla bu faydalardan insanlarınverimli şekilde yararlanabilmesi, biyoçeşitliliği destekleyen ve yeşil altyapılar için önemli bir bileşen olan parklar ve kentsel yeşil alanların doğru stratejiler ile planlanmasına bağlıdır. Bu çalışma kapsamında, kent parklarında kullanılan ağaç türlerinin sağladığı ekosistem hizmetleri ele alınmaktadır. Bu bağlamda Rize il merkezinde yer alan Mesut Yılmaz (Sahil) Parkı çalışma alanı olarak seçilmiştir. Park içerisinde yapılan yerinde gözlem ve inceleme sonucunda alanda 71’i ağaç ve ağaççık olmak üzere toplam 138 takson varlığı belirlenmiştir. Tespit edilen ağaç türleri bulunma oranlarına göre kümeleme analizine tabi tutularak alandaçok kullanılan tür grupları belirlenmiştir. Buna göre ilk grupta yer alan 12 adet ağaç türünün sağladığı başlıca yararlar (sosyal, estetik, iklimsel-fiziksel, biyolojik ve ekonomik yararlar) ve ekosistem hizmetleri (tedarikçi, düzenleyici, habitat ve kültürel servisler) genel değerlendirme tablosunda ortaya konularak irdelenmiştir. Odunsu peyzaj bitkileri, hava kalitesinin iyileştirilmesi, kültürel ve estetik değeri arttırma, biyolojik çeşitlilik potansiyeli, karbon tutumu, enerji tasarrufu ve mikro klima düzenlemesi, insan sağlığının iyileştirilmesi, gürültüyü azaltma ve yağmur suyu yönetimi gibi birçok değerli ekosistem hizmeti sunmaktadır. Kurakçıl tasarımlar, yeşil çatılar ve dikey bahçeler gibi konseptlerin yanı sıra kent parklarının bitkilendirme tasarımı stratejilerinin de ekosistem hizmetlerini destekleyici yönde geliştirilmesi ve uygulamalarda bu hususlara dikkat edilmesi önemli bir gerekliliktir.

Anahtar Kelimeler: