Abstract:

Bu araştırma, Türkçe ve Türk dili ve edebiyatı öğretmeni adaylarının sosyal medya kullanımı bağlamında popüler kültürün Türkçeye olan etkilerine ilişkin görüşlerinin tespit edilmesine yöneliktir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın deseni ise nitel araştırma yöntemi desenlerinden fenomenoloji desenidir. Veri toplama aracı olarak öğretmen adaylarının görüşlerinin alınabilmesi için Google Forms aracılığıyla açık uçlu yazılı sorulardan oluşan anket formu kullanılmıştır. Örneklem seçiminde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme (çalışma grubu) kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını, 2020-2021 eğitim ve öğretim yılının bahar döneminde bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesi Türkçe ve Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Programında öğrenim görmekte olan 15’i erkek, 43’ü kadın olmak üzere toplam 58 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Elde edilen veriler, betimsel ve içerik analizi teknikleriyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarına göre Instagram, WhatsApp, Twitter, Facebook, YouTube, Google Plus, Tiktok, Snapchat, Telegram, Bip,Tango, Line, Viber, Myspace, Pinterest, Linkedln, Flickr, Tumblr, Blogger, Wikipedia, Donanım Haber, Shift Delete vb. sosyal medya uygulamaları/araçları, popüler kültürün yaygınlaşmasında önemli etkilere sahiptir. Öğretmen adayları, popüler kültürün sosyal medya özelinde genel manada dili olumsuz yönde etkilediğini, dilde kalıcı sorunlara, zararlara neden olduğunu, dilde yozlaşmayı ve kirlenmeyi tetiklediğini belirtmişlerdir. Ayrıca öğretmen adayları, popüler kültür sarmalındaki sosyal medyada, telaffuz/söyleyiş yanlışları, yazım kuralları ve noktalama işaretleri ile ilgili sorunlar, anlatım bozuklukları, yanlış sözcük seçimi, argo ve kaba sözcük kullanımı, yabancı sözcük ve karakter kullanımı, devrik cümle kullanımı şeklinde ortaya çıkan Türkçenin sorunlarına yönelik olarak sorunun millî hassasiyetle çözülebileceğini, bununla birlikte dil öğretiminde yaparak yaşayarak öğrenme anlayışıyla yaklaşılmasının, bireylerin eğitilmesinin, duyarlılıklarının artırılmasının ve birtakım yaptırımlar getirilmesinin önemli olduğunu ifade ettikleri belirlenmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda, sosyal medya kullanımı konusunda belli bir kültür seviyesine sahip olunmasının, özellikle yazım kurallarına, söyleyiş/telaffuz yanlışlarına, anlatım bozukluklarına dikkat edilmesinin ve sosyal medya kullanımında millî bilinçle davranılmasının önemli olduğu tespit edilmiştir.

Keywords: