Özet:

Tohum yaşlandırma ve önuygulamanın meryemana dikeni tohumlarına etkisini belirlemek üzere tesadüf parselleri deneme deseninde ve 3 tekerrürlü bir deneme yürütülmüştür. Önuygulamaları, su önuygulaması (damıtık su) ve tuz önuygulaması (% 0, 1.5, 3, 4.5 ve 6 KNO3 ), tohum yaşlandırmayı ise 45 °C ve % 100 oransal neme sahip ortamda bekletme (0, 48, 96 ve 144 saat) oluşturmuştur. Bu çalışmada, çimlenme yüzdesi, ortalama çimlenme süresi, fide boyu, fide kuru ağırlığı, tohum rezervi kullanım oranı (SRUR), tohum rezerv kullanım etkinliği (SRUE), kullanılan tohum rezervi fraksiyonu (FUSR), katalaz aktivitesi (CAT), fide ve kotiledon sodyum, potasyum, kalsiyum ve sodyum içeriği ve sodyumun potasyuma oranı belirlenmiştir. Sonuçlar; tohum önuygulamalarının çimlenme yüzdesini, fide boyunu ve kuru ağırlığını artırıp ortalama çimlenme süresini azaltırken, tohum yaşlandırmanın çimlenme süresi dışında tüm bu özellikleri azalttığını göstermiştir. En kısa ortalama çimlenme süresi ve en yüksek çimlenme oranı, fide boyu ve kuru ağırlık değerlerine % 3 ve % 1.5’lik KNO3 ile tohum yaşlandırma uygulamalarında ulaşılmıştır. Tohum yaşlandırma uygulamaları katalaz aktivitesini azaltmış ve % 3’lük KNO3 önuygulamasında ise en yüksek katalaz aktivitesi değerine ulaşılmıştır. Tohum yaşlandırma uygulamaları SRUR değerini artırırken, SRUE ve FSUR değerlerinde düzenli bir azalışa neden olmuştur. En yüksek SRUR değerine su önuygulamasında ulaşılırken en yüksek SRUE ve FSUR değerlerine % 3’lük KNO3 önuygulamasında ulaşılmıştır. Tohum yaşlandırma, fide ve kotiledonun Na+ içeriğini ve Na+/ K+ oranını artırırken, K+ ve Ca2+ içeriğini azaltmıştır. Genel olarak, önuygulamalar çimlenme yüzdesini artırıp, fide gelişimi, rezerv performansı ve katalaz aktivitesini iyileştirirken, Tohum yalandırma hücrelerden element yıkanmasını azaltmıştır.

Anahtar Kelimeler: