Abstract:

Fransız psikanalist Jacques Marie Émile Lacan gerek yaşadığı, gerekse kendisinden sonraki dönemde birçok bilim insanını ve düşünürü etkilemiş, ortaya koyduğu kuramlarla alanında önemli bir isim olmuştur. Kendine özgü terimleri açıklarken felsefeye ve dilbilime dayanması, onun dikkat çekici yönlerinden bazılarıdır. Özellikle Ayna Evresi Kuramı ile bilinen Lacan Freud’un bilinçdışı, arzu ve cinsellik gibi konulara yönelik düşüncelerini yeniden değerlendirmiş Öteki kavramı ile imgesel-simgesel-gerçek üçlüsü olarak tanımladığı benlik tasarımları üzerine de çalışmalarda bulunmuştur. Lacan’a ait terimlerden biri ve arzu kavramını irdelediği çalışmasının kısa adı olarak nitelendirilebilecek olan “objet petit a” aynı zamanda onun bir başka teorisinin adıdır. Arzu, oldukça karmaşık bir kavramdır ve insanın temel yapıp-etmelerinde önemli birtakım etkileri bulunmaktadır. Lacan, arzu ve özne arasındaki ilişkinin birçok yönünü ele almış ve öznenin biçimlenmesinde arzunun rolünü açıklamıştır. Yahya Kemal Beyatlı, Mehlika Sultan adlı şiirde ise yedi genç adamın rüyalarında gördükleri ve bir peri güzelliğine sahip Mehlika adındaki sultanı aramak üzere yaptıkları masalsı yolculuğu anlatmaktadır. Bu çalışmada, söz konusu şiir olan Mehlika Sultan, Lacan’ın objet petit a teorisine göre incelenecektir. 

Keywords: