Özet:

Amaç: Laboratuvar hatalarının büyük bir çoğunluğu preanalitik evrede gerçekleşmektedir. Preanalitik hatalar çoğunlukla analiz için uygun olmayan numunelerin elde edilmesine neden olmaktadır. Bu çalışmada, toplam ve nedenlerine göre reddedilen numune sıklığının belirlenmesi ve altı sigma ile değerlendirilmesi amaçlandı. Ayrıca reddedilen numune sıklığının, ayaktan başvuran ve yatan hastalar ile rutin ve acil hastalar ayrımı yapılarak ayrı ayrı belirlenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Retrospektif olarak tasarlanan bu çalışmada, ret sıklığının belirlenmesi ve altı sigma değerlerinin hesaplanması için, 1 Ocak 2015 ile 31 Aralık 2015 tarihleri arasında kabul ve reddedilen numune sayıları laboratuvar bilgi yönetim sistemi kullanılarak elde edildi. Bulgular: Toplam numune ret oranı %0.33 olarak hesaplandı. En sık ret nedenleri, pıhtılı numune (%32.7), hemolizli numune (%28) ve kan/antikoagulan oranında uyumsuzluk (%12.5) olarak tespit edildi. Ayaktan başvuran ve rutin hastalara kıyasla, sırasıyla, yatan hastalarda ve acil hastalarda daha yüksek ret oranı belirlendi. Toplam ret sayısı için sigma değeri 4.25 olarak hesaplandı. Ret nedenlerine göre ayrı ayrı hesaplanan sigma değerleri ise 4.37 ile 5.87 arasında bulundu. Yatan hastalara ve acil hastalara ait toplam ret sayısına ilişkin hesaplanan sigma değerleri, sırasıyla, ayaktan başvuran hastalar ve rutin hastalar ile karşılaştırıldığında daha düşük hesaplandı. Sonuç: Numune ret sıklığı, reddedilen numune sayısının altı sigma değerlerine çevrilmesi suretiyle değerlendirilebilir kılındı. Buna göre, bu çalışmada, hesaplanan altı sigma değerlerine göre toplam ve nedenlerine göre numune ret sıklığı kabul edilebilir düzeyde bulundu. Diğer yandan, yatan hastalar ve acil hastalarda daha düşük sigma değerleri tespit edildiğinden dolayı bu hasta gruplarında numune reddinin daha sıkı takip edilmesinin gerektiği sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler: