Özet:

Toprak penetrasyon direnci, bitki gelişimini kısıtlayan en önemli faktörlerden biridir. Her üretim tekniğinde değişik toprak işleme yöntemlerinin uygulanması toprağın penetrasyon direncinde değişikliklere yol açmaktadır. Buna yönelik olarak bu çalışmada pamuk üretiminde, toprak sıkışıklığı değişimini toprak işleme ve tohum yatağı hazırlama, ekim dönemi ve hasat sonrası dönemde belirlemek amaçlanmıştır. Bu amaçla, oluşturulan parsellerde pamuk üretiminde geleneksel yöntem ve sırta ekim yöntemi uygulanmıştır. Toprak penetrasyon direncinin belirlenebilmesi için veriler, her parselde 70 noktadan ve her noktadan da 3 tekerrürlü olarak 2 farklı derinlikte (0–15, 15–30 cm) alınmıştır. Bu veriler kullanılarak, toprağın penetrasyon direncine ilişkin ters mesafe ağırlıklı enterpolasyon (IDW) tekniği kullanılarak haritalar oluşturulmuştur. Toprak işleme ve tohum yatağı hazırlama işlemi sonrasında bir başka deyişle ekim döneminde tüm parselde genel olarak 0–15 cm derinlik değerinde penetrasyon direnci değerlerinin 0.1–2.0 Mpa arasında değiştiği saptanmıştır. Bu değerlerin, sırta ekim parsellerinde 0.1–0.4 Mpa gibi çok düşük değerler arasında, geleneksel yöntemin uygulandığı parsellerde ise 1.0–1.5 Mpa değerleri arasında olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar, pamuk tarımında sırta ekim yönteminin kök gelişimi için çok önemli olan toprak penetrasyon direnci açısından daha avantajlı olduğunu ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler: