Özet:

Bu çalışma, çocuklarını kurum bakımına bırakmış ve ardından çocukları koruyucu ailelere yerleştirilmiş olan kadınların öznel annelik deneyimlerini araştırmaktadır. Psikanalitik bir perspektif benimsenerek katılımcılarla gerçekleştirilen yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş, bu görüşmeler sonucunda katılımcıların anneliklerine ve çocuklarına ilişkin zihinsel tasarımlarını ve öznel annelik deneyimlerini içeren araştırma verileri elde edilmiştir. Kuram oluşturma yöntemi ile gerçekleştirilen analiz sonucunda katılımcıların kendilerine ilişkin fedakâr, iyi, tümgüçlü annelik tasarımları sundukları gözlemlenmiş, bununla birlikte katılımcıların kendi anneliklerine ilişkin çifte değerli duygular hissettikleri anlaşılmıştır. Çocukları ile yaşadıkları ani ayrılıkların ve onlara fiziksel ve ruhsal bakım sağlayamamanın, katılımcıların kendilerini anne olarak konumlandırmakta ve anneliklerine ilişkin çifte değerliliği düzenlemekte güçlük çekmeleri ile ilintili olabileceği öne sürülmüştür. Gebelik dönemlerinde çocuklarına ilişkin olumsuz duygulanımlara sahip olduklarını ifade etmelerine rağmen katılımcıların kurum bakımına bıraktıkları çocuklarına ilişkin tutarlı bir biçimde olumlu zihinsel temsillere sahip oldukları gözlemlenmiştir. Evli olmayan annelere ilişkin toplumdaki sosyal damgalamanın, katılımcıların gebelik dönemlerinde çocuklarına ilişkin hislerini etkilemiş olabileceği düşünülmüştür. Çocuklarını kurum bakımına bırakan annelere öznel deneyimlerini seslendirebilecekleri bir alan açabilmenin, sosyal hizmet politikaları ve terapötik müdahalelerin geliştirilebilmesi ve çocukların kurum bakımına alınmaları ile sonuçlanan ilişkisel, sosyal ve ekonomik dinamiklerin iyileştirilebilmesi için önemli olduğu düşünülmektedir. Kurum bakımının kaçınılmaz olduğu durumlarda ise, biyolojik ebeveynlerin perspektiflerini içeriden duyabilmenin hem ebeveynler hem çocuklar için ani ayrılığın olumsuz etkilerini azaltmada etkili olacağı düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler: