Abstract:

Bu araştırmanın amacı, evli bireylerin eş tükenmişliği ile benlik ayrımlaşmaları arasındaki ilişkinin incelenmesi, aile yaşam döngüsünün (AYD) farklı evrelerindeki evli bireylerin eş tükenmişliğinin bazı demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığının ortaya konulmasıdır. Bu çalışma ilişkisel tarama modelinde betimsel bir araştırma niteliğindedir. Araştırmaya 382’si (%71,4) kadın, 153’ü (%28.6) erkek olmak üzere toplam 535 evli birey gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Eş Tükenmişlik Ölçeği-Kısa Formu” ve “Benliğin Ayrımlaşması Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler normal dağılmadığı için verilerin analizinde parametrik olmayan yöntemlere başvurulmuş ve “Spearman Sıra Farkları Korelasyon Katsayısı”, “Mann Whitney U” ve “Kruskal Wallis H” testleri yapılmıştır. Bu çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre, benliğin ayrımlaşmasının tüm alt boyutlarıyla eş tükenmişliği arasında anlamlı negatif bir ilişki bulunmuştur. Ergen çocuklu aile döngüsünde eş tükenmişliğinin cinsiyete göre kadınların lehine farklılaştığı görülmüştür. Okul çağı aile ve ergen çocuklu aile döngüsünde eş tükenmişliğinin çalışma durumlarına göre çalışmayanların lehine farklılaştığı görülmüştür. Yaşlı ve yalnız ana baba döngüsünde eş tükenmişliğinin gelir düzeyi açısından, asgari ücret altı ile asgari ücret kategorileri arasında asgari ücret lehine farklılaştığı görülmüştür. Çocuksuz aile ve okul çağı aile döngüsünde eş tükenmişliğinin evlenme biçimleri açısından görücü usulü evlenen bireyler lehine farklılaştığı görülmüştür. Diğer yandan aile yaşam döngüsü evrelerinin tamamında eş tükenmişliğinin eğitim düzeyi, çocuk sayısı, köken aile tipi ve köken aile ile aynı şehirde yaşama açısından anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı görülmüştür. Elde edilen bulgular literatür doğrultusunda tartışılmış ve konu ile ilgili öneriler sunulmuştur.

Keywords: