Abstract:

Aile toplumu meydana getiren ve temsil eden en küçük birimdir. İnsanoğlunun yaşamını sürdürmesi için fiziksel, sosyal, duygusal ihtiyaçları bulunur ve bu ihtiyaçların giderilmesinde aile önemli rol oynar. Ailenin yapısında meydana gelen bir değişme aynı zamanda toplumdaki değişimi de yansıtmaktadır. Sanayileşme, modernleşme sürecinde kadının güç kazanması hem ailede hem de iş yerinde cinsiyet eşitliğine yol açmıştır. Geleneksel aile modelinde erkek evin geçimi sağlamak, kadın ise ev işleri ve çocuğun bakımından sorumludur. Kadının eğitim düzeyinde görülen yükselme ve ücretli bir işte çalışması kadının toplumsal ve aile içindeki konumunu, sorumluluklarını ve rollerini etkilemiştir. Değişen bu durum karşısında babalar çocuklarıyla daha fazla ilgilenir duruma gelmişlerdir. Türkiye’de eğitim düzeyi yüksek kesimlerde aile içi roller ve sorumluluklar eşler arasında eşit paylaşılsa da diğer kesimlerde halen geleneksel annelik-babalık modelinin sürdüğü ifade edilmektedir. Modernleşme süreci toplumsal yapıyı, sosyo-kültürel hayatı etkilediği gibi anne-babalık olgusunu da etkilemiştir. Böylece erkek modern toplumda daha evcimen hale gelmiş, karı-koca birbirleriyle daha uyumlu ve ailenin korunması ve devamını korumaya başlamışlardır. Aileyi yakından ilgilendiren evlenme yaşının yükselişi, boşanma sonrası çocukların durumu, evlilik dışı birlikteliklerin artışı, homoseksüel evliliklerin yaygınlaşması, eşlerin her ikisinin de çalışması sonucu evde geçirilen zamanın azalması gibi gelişmeler annelik-babalık kavramına yüklenen anlam ve algının değişimine yol açmıştır. Çalışma deskriptif bir yöntemi esas almaktadır. Bu araştırmada annelik ve babalık olgusuna yüklenilen yeni anlamlar, modernleşmenin aile içi statü ve rollere etkisi ele alınacaktır.

Keywords: