Özet:

Beyaz sinekler tüm dünyada tarla ve sera ürünlerinin ana zararlılarındandır. Hem doğrudan bitkide beslenerek hem de dolaylı olarak ballı madde salgılayarak ve bitki virüs hastalıklarını naklederek zarara neden olmaktadırlar. Poliakrilamid jel elektroforez (PAGE) yöntemi kullanılarak beyaz sineklerin düzenli olarak izlenmesiyle, coğrafik alanlar arasında hareket ve göçü, türler arası ve tür içi farklılıklar ve polimorfizmi, laboratuvarda yetiştirilen kültürler arasındaki potansiyel bulaşmaları ve bireysel olarak böceklerdeki esteraz profilleri ortaya konulabilmektedir. Elektroforez, günümüzde birçok laboratuvarda proteinlerin ve nükleik asitlerin farklı amaçlarla ayrılması için kullanılan ana tekniklerden biridir. PAGE ile elde edilen esteraz bantlarının yoğunlukları bazı zararlılarda, insektisitlere direnç düzeyinin belirlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Aynı zamanda jeldeki esteraz bant dizilişleri özellikle beyaz sineklerin biyotiplerinin belirlenmesinde de güvenilir bir yöntem olarak kullanılmaktadır. Bemisia tabaci'de pek çok farklı biyotip bulunmaktadır. Bu yöntemle hem B. tabaci biyotipleri hem de farklı bir tür olan Trialeurodes vaporariorum birbirlerinden kolaylıkla ayrılabilmektedir. Bu çalışmada Ege ve Akdeniz Bölgesi'nden toplanan 18 farklı beyaz sinek popülasyonu PAGE ile incelenmiştir. Toplanan popülasyonların yanı sıra İngiltere'den getirtilen standart popülasyonlar da denemelerde kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre popülasyonlardan 11'inin T. vaporariorum, 7'sinin de B. tabaci olduğu belirlenmiştir. Tüm B. tabaci populasyonlarında tipik B-biyotip bant (E0.14) bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: