Abstract:

Osmanlı Devleti’nde müsâdere yani kişinin mal varlığı üzerindeki mülkiyet hakkına son verilmesi usulü, işlenen bir suç karşılığında verilen bir tazir cezası veya ölüm halinde uygulanmıştır. XVIII. yüzyılla beraber, Osmanlı Devleti’ndeki müsâdere sayısında ciddi bir artış gözlemlenmiştir. Devlet, merkez ve taşrada, servet sahibi olarak bilinen hemen herkesin ölümünün ardından, müsâdere sürecini işletmiştir. Çalışma konumuzun esasını teşkil eden arşiv belgeleri ile XIX. yüzyıl başlarında Rusçuk âyanı olan ve sadrazamlığa kadar yükselen Alemdâr Mustafa Paşa’nın ölümünün ardından müsâdere edilen mal varlığının, muhallefat kayıtları incelenerek kısa bir değerlendirilmesi yapılacaktır. Söz konusu muhallefat kayıtları müsâdere olayı ile birlikte ele alındığında, Osmanlı Devleti’nin XIX. yüzyıl başlarında değişim ve dönüşüm sürecindeki merkezileştirme ve mali politikasının önemli bazı noktalarını aydınlatabilmek olanakları doğmaktadır.

Keywords: