Görüntüleme
1
Atasözleri ve deyimler bir toplumun düşünce kalıplarını en öz biçimde aktaran dil formlarıdır. Sözceleri az ve öz, çağrışım dünyası ise çok geniştir. Toplumun davranış kalıplarını anlama adına önemli veriler sunan atasözleri ve deyimler bu makalenin konusudur. Makalede Osmanlı toplumunu oluşturan farklı dil ve kültürden insanların –özellikle Ermenilerin– ortak iletişim dili olan Türkçenin atasözlerini kullanım biçimlerini tespit etmek amaçlanmış ve Osmanlı döneminin sonlarında yayımlanmış olan üç kitap, ihtiva ettikleri Ermeni harfli Türkçe atasözleri bakımından ele alınmıştır. Söz konusu kitaplar Kıssadan Hisse (1900), Hazır Cevap (1890) ve 50 Aradzabadum (1897) adlarını taşımaktadır. Metin tarama yoluyla incelenen bu üç kitapta toplam 112 Ermeni harfli Türkçe atasözü ve deyim tespit edilmiştir. Bu kitaplarda atasözü veya deyim olarak kaydedilmiş ifadelerin bir kısmının atasözü ve deyim olmasa da o dönemde halk arasında meşhur olan halk tabirlerinden olduğunu söylemek mümkündür. Makalede tespit edilen Ermeni harfli Türkçe atasözlerinin bir kısmına, taranan sözlük ve benzeri çalışmaların hiçbirinde rastlanamamıştır. Bazılarının ise yaygın olarak kullanıldığı anlaşılmıştır. Ayrıca 50 Aradzabadum adlı Ermenice eserden hareketle bazı Türkçe atasözü ve deyimlerin Ermeniler arasında hikâyeleri ile bilindiğini söylemek mümkündür ki bu hikâyelerin bazıları Nasreddin Hoca adına bağlı olarak anlatılmaktadır. Ermeniler, içinde yaşadıkları Osmanlı toplumunda Türk diline kayıtsız kalmamış, hem bu atasözleri ve deyimleri sıklıkla kullanmış hem de bunların kayıt altına alınmasına katkıda bulunmuşlardır
Proverbs are linguistic forms that reflect the thought patterns of a society by conveying thoughts and feelings in their most concise form. While the words in a proverb are concise, they have an extensive associative meaning. Proverbs are important for understanding a society and thus form the focus of this article, which aims to determine the use of proverbs in Turkish, which was the common language of communication for the peoples of different languages and cultures that made up Ottoman society, here dealing with Armenians in particular. For this purpose, the article discusses three books that had been published at the end of the Ottoman period in terms of the Turkish proverbs they contain in the Armenian alphabet. To achieve this goal, the study examines the books Kıssadan Hisse [Moral of the Story], Hazır Cevap [Readied Answers], and 50 Aradzabadum [Collection of 50 Proverbs]. The text analysis identified a total of 112 Turkish proverbs and idioms in Armenian script in these three books. Some of the expressions recorded in these books may not strictly be proverbs or idioms but were famous colloquial phrases of the time. Moreover, based on the Armenian work 50 Aradzabadum, this study is able to assert that some proverbs and idioms were known among Armenians, as well as their accompanying stories, some of which were narrated under the name Nasreddin Hodja. Armenians coexisted with Ottoman society and did not remain indifferent to the Turkish language; they frequently used these proverbs and idioms, which contributed to their preservation.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
