Özet:

İlk çağlardan beri yerleşim yeri olarak görülen Apşeron yarımadası günümüze kadar önemini koruyarak çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yaptığı görülür. Bakü asırlar boyu birçok medeniyetin buluştuğu mekân olup Massagetler, Kaslar, Turukkiler, Emeviler, Abbasiler, Selçuklular, Moğollar ve yerel hanedanlar arasında Saciler, Revvadiler, Şirvanşahlar gibi devletlerin egemenliği altında siyasi varlığını devam ettirmiştir. Bölgede egemen olan uygarlıklar sosyal, kültürel, ilmi faaliyetlerde bulunmuşlar ve sahip oldukları dinleri ve inançları sayesinde İslamiyet, Hıristiyanlık ve Ateşperestlik gibi dinler yayılma imkânına sahip olmuştur. Bakü şehri, özellikle Derbendi hanedanlığının iktidarda olduğu Şirvanşahlar Devleti döneminde büyük gelişme yaşadı. Sanatçılar için özgür ortamın olması neticesinde değerli eserler meydana getirildi. Yine bu dönemde Apşeron yarımadasının stratejik açıdan ehemmiyetini koruma altına almak amacıyla kaleler inşa edildi. Aynı zamanda ticaretin gelişmesi ve tüccarların konaklama ihtiyacını gidermek amacıyla kervansaraylar ve hanlar inşa edildi. Doğu’dan gelen Moğol baskınları sonucunda Bakü ve çevresi büyük zarara uğradı. Şehrin yağmalanması sonucunda birçok kültürel mirasın yok olmasına neden oldular. Moğol idarecilerin uyguladıkları politikalar ekonomi ve tarımın gerilemesine neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler: