Özet:

Kobalt (Co) atık sularda bulunan en önemli ağır metallerden biridir. Kimyasal bazlı endüstrilerdeki atık sularda bulunan Co gibi bazı metaller yaşam biçimine toksik veya zararlı etkiye sahip olabilir. Bu nedenle çevresel tehlikeye neden olan atık sularda toksik metallerin giderilmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmada; doğal pomza minerali ile sulu çözeltilerden Co(II) iyonunun adsorpsiyonla giderimi kesikli sistemde incelenmiştir. Merkezi kompozit tasarım (MKT) içeren cevap yüzey yöntemi (CYY)  pH, başlangıç Co(II) konsantrasyonu (Co) ve sıcaklık (T, °C) gibi adsorpsiyonu etkileyen önemli ortam koşullarını optimize etmek ve modellemek için bir cevap yüzeyi geliştirmek amacıyla başarılı bir şekilde uygulanmıştır. MKT’de deneysel sonuçların uyduğu quadratik modelden elde edilen model eşitliği ile optimum koşullar belirlenmiştir. Bu optimum koşullar pH 7.79, Co 69.84 mg/L ve sıcaklık 20 °C olarak bulunmuştur. Bu optimum koşullarda adsorpsiyon kapasitesi 2.816 mg/g ve adsorpsiyon yüzdesi ise %40.32 olarak hesaplanmıştır. Daha sonra program tarafından elde edilen bu bilgiler deneylerle doğrulanmıştır.

Anahtar Kelimeler: