Özet:

Kültür, tanımlanması oldukça zor bir kavramdır. Yalnızca kavramın tanımlanması üzerine yapılmış çalışmalar, son derece geniş bir literatüre sahiptir. Kültürün, ne olduğunu tanımlamaktan öte, onun, insanların toplumsal ilişkiler çerçevesinde etkileşimi ile ortaya çıktığını söylemek bu bağlamda haddini aşan bir ifade olmayacaktır. Kültürün önemli bileşenlerinden biri, müziktir. Toplumsal ilişkilerin belirlediği çerçevede, kültürün değişim ve dönüşüme uğradığı ölçüde müzik, bu değişim ve dönüşümden doğrudan etkilenmektedir. Bir bölgedeki değişimi izlemek için müziğin geçirdiği evreleri izlemek bize tamamıyla açıklayacak olmasa da, sürece yönelik önemli ipuçları verecektir. Hopa, Türkiye’nin Karadeniz sahil şeridinin son noktasında, uç yerleşim olmanın ötesinde bir öneme sahiptir. Farklı etnik gruplara ev sahipliği yapar. Doğu Karadeniz’e yayılmış kadim halklarından Lazlar, Hemşinliler, Gürcüler, Poşalar, Lomlar gibi otokton halklar, bölgenin en önemli merkezlerinden biri olan Hopa’da uzun yıllardır bir arada yaşamaktadır. Bu bir arada yaşama deneyimi, yer yer gerilimlerle beslenmiş olsa da, kültürel alanda önemli bir zenginliğe kapı aralamaktadır. Çalışma özelinde, Kazım Koyuncu’dan hareketle Laz kültürüne yoğunluk verilmiştir. Lakin bölgede ari bir kültürden söz edilemeyeceğini belirtmekte fayda var. Birbirinden farklı kültürel ögelere sahip olan bölge halklarının, ilçe merkezinde bir araya geldiklerinde dışarıdan bir gözün bu farkı görmesi oldukça zor olacaktır. Hopa’da müzik, tüm Doğu Karadeniz’de olduğu gibi, küçükten büyüğe herkesin bir şekilde temas ettiği özel bir etkinliktir. Farklı etnik kimliklerin, kendilerini ifade etmekte kullandıklarını gördüğümüz müziğin, geleneksel biçiminden müstakil bir başlık olarak bahsedeceğiz. Ancak popüler müzik alanında da Doğu Karadeniz başlıca bir çalışma konusu olacak kadar zengin bir alandır. Bir mücadele alanı olarak popüler müziğin, hegemonyanın her aşamasında Doğu Karadeniz’den bir karşılık verdiğini söylemek elzemdir.

Anahtar Kelimeler: