Abstract:

Tarihsel gelişme içerisinde, ticari şirketlerin halkla ilişkiler işlevinden önemli biçimde yararlanabileceği fark edildiğinde, halkla ilişkiler ile iş dünyasının sıkı işbirliği başlamış oluyordu. Bu sıkı işbirliği öylesine gelişmiştir ki, uzun yıllar boyunca halkla ilişkilerin kamu yönetiminde ve onun bir parçası olan yerel yönetim kuruluşlarında ne kadar kullanılabilir olduğu ile ilgili yeni fikirler üretmenin popülerliği azalmıştı. Ancak, dünyada son yirmi yıl içinde yerel yönetim alanında halkla ilişkiler işlevini canlandırmaya çalışan bazı çabalar görülmüştür. Bu gelişme, kamu yönetiminde ve yerel yönetimde hayata geçirilen reform çalışmalarının sonuçlarından biri olarak değerlendirilebilir. Türkiye’de de genel anlamda yerel yönetim reformu gereksinimi hem 1960’larda hem de son birkaç yıl içinde yeniden dile getirilmiştir. Yeniden yapılandırma çalışmalarının sonucunda, yerel yönetim kuruluşlarının halkla ilişkiler uygulamalarındaki yeni yaklaşımlara 1990’lardan itibaren İngiltere’de rastlanır. Bu yeni yakla- şım, halkla ilişkiler işlevini; ‘müşteri odaklılık’ ve ‘stratejik planlama’ ilkelerine daha bağlı kılmaya çalışmaktadır. Bu ilkeleri geçerli kılmak, kamu yönetiminin bir parçası olarak ‘kamu yararı’ için ‘kamu hizmeti’ gören yerel yönetimlerin kurumsal iletişimlerinin etkisini arttırma yaklaşımı olarak sunulmaktadır. Genel olarak söylenecek olursa, yerel yönetimlerde halkla ilişkiler; yerel yönetimde alınan kararların ya da verilen hizmetlerin yerel halkı nasıl etkilediğini nesnel biçimde değerlendirmek, konuları belirlemek ve kim, neyi, neden, nerede, ne zaman yaptıyı açıklamaya ağırlık veren bir iletişim programını eyleme geçirmek demektir. Bunun için de, kamu hizmeti görmek gibi yüksek bir amaç uğruna kurulmuş, gelecekte yerel demokrasinin genişletilmesinin kaleleri olarak görülen yerel yönetim kuruluşlarında çalışan halkla ilişkiler uzmanlarının, yeni yaklaşımları da ele alabilecek şekilde, profesyonel bilgi ve becerilerle zenginleştirilmesi gerekir. Bu bilgi ve becerilerin katkısı, bugünkü yasal ve örgütsel koşullar altında bile hissedilir derecede farklar yaratılmasını sağlayabilir. Ancak, dikkat edilmesi gereken hassas nokta; odak noktasını kamu hizmetinin oluşturduğu ve bu noktadan hareketle tasarlanan stratejik halkla ilişkiler yönetiminin, hem toplumların ihtiyaçlarını gidermeye yönelik ‘pazarlama’ yaklaşımını taşıması, hem de bu hizmetlerin ‘süpermarketlerden alınan mallar’ sınıfına indirgenmesine izin vermeyecek bir karakter taşımasını sağlama sorumluluğudur.

Keywords: