Abstract:

Gelişmiş ülkelerde transplantasyon için organ gereksinimleri çoğunlukla güçlü organizasyonlar tarafından sağlanan kadavra organları ile karşılanırken, ülkemizin de içinde bulunduğu bir çok ülkede doku ve organ azlığı nedeniyle organ nakillerinin çoğu canlı ve yakın akrabalardan elde edilen organlarla gerçekleşmektedir. Dünyada bu problemi çözebilmek amacıyla, transplantasyon merkezleri, uygun donör adayı sayısını ve organ bağışlarını artırmak için “Transplantasyon Koordinasyon Programları” çerçevesinde eğitimlere başlamışlardır. Bu programların amacı, Transplantasyon Koordinasyon Merkezleri’ne bağlı olarak doku ve organ bağışında artma sağlamak ve yoğun bakımlarda donörlerin izlemini daha kolay yapabilmektir. Bu çerçevede ülkemizde 2001 yılının başında, Sağlık Bakanlığı’nın uygulamaya koyduğu Ulusal Koordinasyon Sistemi’ne bağlı olarak hem doku ve organ kaynağı merkezi, hem de doku ve organ nakli merkezi olan hastanelerde, yeni organizasyonlar oluşturulmuştur. Buna göre her doku ve organ kaynağı merkezinde bir transplantasyon koordinatörü, iki transplantasyon koordinatör yardımcısı görev almaktadır. Doku ve organ bağışı ve bunların naklinin gerçekleşmesi ile ilgili işleyişin tıbbi, idari, hukuki ve sosyal açıdan uygunluğu transplantasyon koordinasyonu tarafından sağlanacaktır. Bu yeni sistemin standart ve düzenli işleyişini sağlamak amacıyla organizasyon şemaları hazırlanmış, koordinasyonda yer alacak sağlık çalışanlarının görev tanımları yapılmış ve işleyiş prosedürleri çıkarılmıştır. Bu basamakların sistematik uygulanması yoluyla transplantasyon koordinasyonu başarılı bir şekilde gerçekleştirilecek, organ bağışı ve kadavradan yapılan transplantasyon sayıları artacak ve ülkemizde sunulan transplantasyon hizmetinin kalitesi de yükselmiş olacaktır.

Keywords: