Özet:

Sözleşmeyi ihlal eden veya haksız fiilde bulunan kişinin tazminat sorumluluğu, tazminat hukukunun temel ilkesi doğrultusunda karşı tarafın uğramış olduğu zararla sınırlıdır. Karşı tarafın uğramış olduğu zararı aşan bir tazminata hükmedilmesi, “ceza” niteliği taşır ve bu anlamda özel hukuka yabancı olarak nitelendirilir. Temel ilke bu olmakla birlikte, bazı hukuk sistemleri istisna niteliği taşıyan bazı durumlarda cezalandırıcı tazminata hükmedilmesine olanak tanımaktadır. Zararı aşan tazminat kavramını belirli bir bakış açısıyla incelemeyi amaçlayan bu çalışma da cezalandırıcı tazminat kavramının İngiliz hukukundaki tarihsel gelişimine ve güncel durumuna odaklanmaktadır. Bu çerçevede zararı aşan miktarda tazminata hükmedilmesinin, İngiliz hukukunun tarihsel gelişimi içerisinde haksız fiil alanında tazminatın belirlenmesine ilişkin ilkelerin esnekliğine dayalı olarak kendiliğinden ortaya çıkmış bir olgu olduğu gösterilmiştir. En nihayetinde cezalandırıcı tazminat, modern İngiliz haksız fiil hukukunda kayda değer bir yer edinmiştir. Fakat cezalandırıcı tazminatın bu geniş uygulama alanı, Lordlar Kamarasının cezalandırıcı tazminata başvurulup başvurulamayacağına ilişkin olarak bir kategori testi öngören kararıyla daraltılmış bulunmaktadır. Öte yandan İngiliz hukukunda sözleşme ihlali neticesinde cezalandırıcı tazminata hükmedilmesinin mümkün olmadığı yönündeki genel kabul, özellikle son dönemde öğretinin tartıştığı konulardan biri hâline gelmiştir.

Anahtar Kelimeler: