Abstract:

Çalışma, 1986-1996 yılları arasında yürütülen, Çukurova koşullarında Yerli turunç, Yuzu, Troyer ve Carrizo sitranjları, Brezilya turuncu, Beneke üç yapraklı, Kleopatra mandarini, Volkameriana, Taiwanica, Kaba Limon ve Sitrumelo 1452 turunçgil anaçlarının Washington Navel, Valencia, Moro ve Yafa portakalları, Marsh Seedless ve Redblush altıntopları, Kütdiken ve İtalyan Memeli limonları ile Satsuma mandarinin meyve verimleri üzerine etkilerinin belirgin bir şekilde yansıdığı, 1993-1995 yılları arasındaki sonuçlarını kapsamaktadır. Portakal çeşitlerinde Yerli turunç verimlilik yönünden orta derecede bir performans göstermiştir. Washington Navel portakalı için Carrizo sitranjı ve Sitrumelo 1452; Valencia çeşidinde Sitrumelo 1452, Carizzo ve Troyer sitranjları; Moro portakalında Troyer, Yafa çeşidinde ise Carizzo sitranjı en uygun anaçlar olarak belirlenmiştir. Marsh Seedless ve Redblush altıntoplarının her ikisinde de Carizzo sitranjı meyve verimine en olumlu etkilerde bulunan anaç olmuştur. Ancak, altıntop çeşitlerinde Yerli turunç, iyi sayılabilecek bir performans göstermiştir. Beneke üç yapraklı ve Volkemeriana’nın altıntop çeşitlerinde olumsuz etkileri görülmüş ve anaç olarak kullanımlarının özel durumlar dışında önerilmemeleri gerektiği belirlenmiştir. Kütdiken limonunda Kleopatra mandarini; İtalyan Memeli de ise Taiwanica, üzerinde önemle durulması gereken anaçlardır. Yuzu ve Yerli turunç anaçlarının da olumlu etkileri belirlenmiştir. Limon çeşitlerinde sitranjların diğer anaçlara oranla zayıf performans gösterdikleri saptanmıştır. Satsuma mandarininde Carizzo sitranjı, Sitrumelo 1452 ve Yuzu meyve verimine en olumlu etkilerin belirlendiği anaçlar olmuşlardır. Çukurova bölgesinde, Satsuma mandarini yetiştiricilğinde Yerli turunç anacı yerine başta Carizzo sitranjı olmak üzere adı geçen bu anaçların kullanılması gerektiği önerilebilir. Çalışma sonucunda, çeşit farkı dikkate alınmayacak olursa, Çukurova bölgesinde turunçgiller yetiştiriciliğinde, limonlar hariç, tüm çeşitler için Carizzo sitranjının en olumlu sonuçları verdiği; bu anacın yetiştiricilere önemle önerilmesi gerektiği belirtilebilir.

Keywords: