Abstract:

Yağlık ayçiçeği, adaptasyonu ve mekanizasyon oranı yüksek, pazarlanma kolaylığı ve tüketicilerce en çok tercih edilen bitkisel yağ olması nedeniyle, ülkemizin en önemli yağ bitkisidir. Ayrıca ülkemiz yağlı tohum üretimimizin yetersizliği ve son yıllarda artan rafine bitkisel yağ ve margarin ihracatı nedeniyle artan yağ açığımız (2014’de 4 Milyar $), ayçiçeğinin önemini giderek arttırmaktadır. Ülkemizde son yıllarda ağırlıklı olarak Trakya Bölgesi’nde tarımı yapılan yağlık ayçiçeğinin, artan fiyatlara da bağlı olarak ekim alanları giderek diğer bölgelerde yaygınlaşmak olup, özellikle Konya ve Çukurova bölgelerindeki artış dikkat çekmektedir. Yazlık bir bitki olduğundan, yıllara bağlı olarak verimi değişiklik göstermektedir. Ülkemizde ayçiçeği üretimini kısıtlayan parametreler; son yıllarda yeni ırklarına dayanıklı hibritler geliştirilen orobanş parazitine ilaveten, yabancı otlar ve mildiyö hastalığıdır. Özellikle ekim öncesi ilaçlarla kontrol edilemeyen pıtrak, sirken, köy göçüren, vb yabancı otlar, verimi fazlaca etkilediğinden, hem bu geniş yapraklı otları, hem de orobanşı kontrol eden çıkış sonrası Imidazolinone (IMI) terkipli herbisitlerin ve buna dayanıklı ayçiçeği hibritlerinin kullanıldığı Clearfield teknolojisi, pazarda payını giderek arttırmaktadır. Son yıllarda, mildiyö ve orobanşın yeni ırklarına dayanıklı çeşitler piyasada olduğundan, ayçiçeğinde çeşit problemi bulunmamaktadır. Ancak tüketicilere hem kaliteli bir yağ sunan, hem de kızartmaya daha uygun ve dünyada payı giderek artan oleik tip ayçiçeğinin ülkemizde gelecekte fazlaca yaygınlaşması, ülkemiz ekonomisine önemli katkılar sağlayacaktır.

Keywords: