Özet:

İmmün Sistem, patojen mikroorganizmara karşı çeşitli savunma mekanizmaları geliştirirken, viral bir enfeksiyonda immün yanıtın esas hedefi hem virüsü hem de virüs ile enfekte konak hücreleri humoral ve hücresel immün yolaklar ile yok etmektir. Virüslerin sadece hücre içinde (endojen) çoğalabilmeleri ve antikorların da yalnızca hücre dışı (eksojen) viral antijenlere karşı etkili olması viral enfeksiyonlarda humoral immün yanıtın tek başına yetersiz kalmasına yol açmaktadır. Dolayısıyla viral enfeksiyonlarla mücadelede enfekte hücrelerin yok edilmesi, virüs reaktivasyonun engellenmesi gibi önemli roller alan CD8+ T(Cytotoxic) ve CD4+ T (T helper) hücrelerin önemi bir kere daha ortaya çıkmaktadır. T hücrelerinin geçmişte antijen ile karşılaşıp karşılaşmadığı (antijen-deneyimli T hücre) hem pre-klinik hem de klinik çalışmalarda ilgi duyulan ve merak uyandıran konulardan birisidir. T hücre yanıtlarını değerlendirmek için uygulanabilecek farklı flow sitometrik analiz yöntemleri bulunmaktadır. Bu teknikler sayesinde immün sistemin yapı ve işleyişi, virüse ve virüs kaynaklı enfeksiyona karşı vücut tepkimesi ayrıntılı biçimde analiz edilebilmiş ve konağa yabancı protein-peptid üzerindeki immün-epitopların da belirlenebilmesi ile etkin aşı çalışmalarının yapılmasına olanak sağlamıştır. Bu derlemede, viral enfeksiyonlarda önemli rol alan CD8+ ve CD4+ T hücre yanıtlarının immün-fenotipini, fonksiyonunu ve antijen-spesifik miktarını değerlendirmek için kullanılan bazı flow sitometri tabanlı analiz yöntemleri hakkında bilgi verme amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: