Abstract:

İnançlar ve gelenekler insanları gebelik öncesinden başlayarak kültürel yapı çerçevesinde bir takım âdetlerin gerektirdiği işlemleri yerine getirmeye zorlamaktadır. Gebelik öncesi dönemde başlayan bu gelenekler lohusalık sonrasına dek uzanmaktadır. Albasması ya da kırk basmasına yönelik yapılan uygulamalardan lohusa ve yenidoğanın yalnız bırakılmaması, 40 gün dışarı çıkarılmaması ve eve ziyarete gelenlerin ayrı bir odada ağırlanması gibi uygulamaların, sağlık açısından değerlendirildiğinde hastalıklardan korunma ve sosyal destek açısından etkili olduğu görülmektedir. Doğumdan sonraki kırkıncı günde anne ve bebek için yapılan son tören "Kırklama"dır. Kırklama anne ve çocuğun riskli olan bu dönemi atlatmasının verdiği sevinçle yapılan bir tören olup toplumumuzda yaygın olan bir uygulamadır. Kırklama törenlerinin lohusaya ve yenidoğana bir zararı olmadığı, aile açısından psikolojik rahatlık sağladığı bilinmektedir. Ancak geleneksel tutum ve inanmalar sağlık sorunlarının çözümünde ailesel ve sosyal dinamikler açısından bireyin iyilik halinin devamı için destekleyici olmakla birlikte tek başına bir alternatif olmamalıdır. Ebe ve hemşireler gebelik, doğum ve doğum sonu dönemlerde sundukları bakımın etkili ve gereksinime uygun olması için kadını içinde yaşadığı çevre ve bu çevrenin özellikleri ile bir bütün olarak ele almalıdır. Sağlık hizmetlerinin, çağdaş tıp anlayışına uygun olduğu ölçüde kültürlere de uygun olması gereklidir.Bu derlemenin amacı, günümüzde hala devam eden ve ana/çocuk sağlığını etkileyen albasması, kırk basması ve kırklama gibi geleneksel inanç ve uygulamaların farklı kültürlerdeki yansımaları ve zararlı uygulamaların bilinmesi, zararlı olmayanların ise kültürlerarası ebelik/hemşirelik yaklaşımlarında desteklenmesi konusunda farkındalık yaratılmasıdır

Keywords: