Özet:

Bu çalışmanın amacı, sertifikalı tohum kullanımına etki eden sosyo-ekonomik faktörlerin belirlenmesidir. Bu faktörlerin belirlenmesi ile çiftçilerin gelir düzeyinin ve dolaysıyla refahının yükseltilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca, sertifikalı tohum kullanımın arttırılmasıyla kaliteli buğday üretiminin elde edilmesi ve hububat sanayinin gelişmesine katkı sağlaması istenmektedir. Çalışmada, üreticilerin sertifikalı tohum kullanımına ilişkin görüşleri sosyo-ekonomik değişkenler bakımından incelenmiştir. Araştırma alanı olarak, sertifikalı tohum kullanımın yaygın olduğu (yaklaşık %20) Ankara ili seçilmiştir. Örnekleme hacminin belirlenmesinde arazi genişliği dikkate alınmıştır. Çalışmanın birincil verileri 318 üreticiden anket yöntemi ile toplanmıştır. İkincil veriler tarımsal kuruluşlardan sağlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, sertifikalı buğday tohumunun benimsenme oranı %58.7 olarak belirlenmiştir. Üreticilerin %90.6’sı verilen tohum desteğinin yeterli olmadığını, %88.7’sinin ise tohum fiyatlarının yüksek olduğunu belirtmişlerdir. Araştırma alanında uygun alternatif tohum çeşitlerinin olduğunu belirten üreticilerin oranı %83.6’dır. Üreticilerin eğitim düzeyinin, desteklerin yeterliliği ve tohum fiyatlarına ilişkin görüşleri üzerinde önemli etkiye sahip (p<0.05) olduğu tespit edilmiştir. Üreticinin ikamet yeri ve gelir düzeyi, alternatif tohum seçimi üzerinde önemli (p<0.05) bir etkiye sahip bulunmuştur. Sonuç olarak, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilen sertifikalı tohum desteğinin, kaliteli tohum kullanımına, gayrisafi üretim değerindeki artışa ve üretim masraflarındaki azalmaya etki yaptığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: