Özet:

Ağız araştırmaları, dil bilimi alanında en zor çalışmaların yapıldığı bir alt alandır. Derleme tekniklerinin bilinmesi, metin derlenecek yer ve kişilerin tespiti, araçların temini, metnin derlenmesi, bant kayıtlarının çözümlenmesi ve transkripsiyonunun yapılarak metnin oluşturulması, metnin gramer ve incelemesinin yazılması, sözlük ve indeksinin oluşturulması …gibi çok çeşitli çalışmaları içine alan ağız araştırmalarının pek çok zorluğu vardır. Coğrafya atlasının önemi ne kadar ise, dil atlasının önemi de o kadardır. Türkiye’de henüz bir ağız atlası yapılmamıştır. Pek çok yöre ile ilgili bir hayli ağız çalışması yapılmış olmasına rağmen, farklı teknik ve yöntemlerin uygulanması, yapılan çalışmaların iletişim ve bilişim teknolojilerindeki gelişmelere uygun olarak güncellenememesi yüzünden, bu çalış- malardan istifade imkânı da kısıtlı kalmaktadır. Bilişim ve iletişim teknolojilerinin gelişim hızına, ağız araştırmalarında yapılan çalışmalar ayak uyduramamaktadır. Yapılan çalışmalar arasında metot ve teknik yönünden farklılıklar mevcuttur. Ağız araştırmaları için, disiplin içi bir ortaklıktan söz etmek mümkün olmadığı gibi disiplinler arası bir ortaklıktan da söz edilmesi imkânsızdır. Ağız araş- tırmaları alanında yeni yaklaşımlara ve güncel teknolojik donanımlara ihtiyaç vardır. Hareket noktası olarak ele aldığımız tezin derleme, çözümleme ve yazımı sırasında bilgisayar teknolojisinin imkânlarından azamî ölçüde yararlanılmıştır. İlk kez bu çalışmayla bant kayıtları MP3 formatında bilgisayar ortamına aktarılarak ses kayıtlarının müzik programları ile çalışması sağlanmıştır. Böylece çözümlemeyi ve dinlemeyi aynı ortamda gerçekleştirmek mümkün olmuş, teknolojik gelişmelere uyarlanabilir bant kayıtları elde edilerek bu alanda çalışanların hizmetine sunulmuştur. Bu makalede ağız araştırmalarındaki güncel sorunlar ele alınarak; “ Sakarya İli Ağızları ” isimli doktora tezi örneğinden hareketle tespit edilen sorunlar ve yapılması gerekenlerle ilgili yeni öneriler sunulacaktır

Anahtar Kelimeler: