Özet:

Görsel eğlencenin dünyadakiönemli sektörlerinden biri olan sinema, çok sayıda disiplinin yan yana gelmesiyle ortaya çıkan ortak bir sanattır. Bu disiplinlerden bir tanesi, sektörle birlikte gelişimini sürdüren ses teknolojisidir. Sinemada ses teknolojisi, bugün için sinema üretimini izler kitleye sunmaya çalıştığı doğal ortamınayakın kaydetme/dinleme olanaklarıyla gelişimini halen sürdürmektedir. Bu gelişmelerden bir tanesi de sinema seslerini izleyiciye çok boyutlu olarak taşımayı amaçlayan ve “sanal dinleme (virtual listening)” adıyla bilinen dinleme tebliğidir. Sanal dinlemede sinemadaki tüm sesler, izleyiciye, sanki izleyici görsel mekanın içindeymiş gibi doğal bir ortam amaçlanarak sunulur. Dolayısıyla bu tekniğin kapsadığı film müzikleri, bir besteci için sanal dinleme özelliklerine göre yaratısını üretmeye yönelik bir hedefi ortaya çıkarabilir. Dünya sinemasında gelişimini sürdüren bu teknolojik gelişim, Türk Sineması’na ve film müziği bestecilerine de kaçınılmaz olarak yansımaktadır. Bu çalışmada, Türk Sineması’nda ses teknolojisini yakından takip eden bazı film müziği bestecilerinin ifadeleri doğrultusunda sanal dinleme tekniğinin bu bestecilerin yaratıcılıklarını hangi boyutta etkilediği araştırılmıştır. Sinemadaki ses teknolojisinin ve tarihsel gelişim süreci içinde sanal dinleme tekniğinin de kısaca anlatıldığı bu çalışmada, Türk Sineması bestecilerinin hemen her film müziğini, sanal dinleme tekniğini göz önünde bulundurarak ürettikleri ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler: