Özet:

Gürcü toplumunda Hristiyan olmadan önce, totemist ve natüralist geleneklerin ağırlıkta olduğu geleneksel halk inançları hâkimdi. Hristiyanlığın yayılması ile birlikte Katolik mezhep inancı bölgede hâkim olmuştur. XI. Yüzyıldan itibaren Batı Gürcistan’da Katolik, Doğu Gürcistan’da Ortodoks mezhebi etkili olmuş, zamanla bütün Gürcistan’da Ortodokslar söz sahibi olmaya başlamışlardır. Gürcistan’da kilisenin milli karakterli olması ve Hristiyan kiliseler arasındaki teolojik tartışmalardan uzak kalmaları, daha geç müslüman olmalarına sebep olmuştur.  Bu çalışmada İslamiyet’in yayılma sürecini ve bunda etkili olan belli başlı faktörleri ortaya koymaya çalışacağız. İslam ordularının bölgeye hâkim olması ile birlikte İslam dini yavaş yavaş etkisini hissettirmeye başlamıştır. Arap, Türk ve Moğol hâkimiyetinde Gürcüler arasında bireysel ve küçük gruplar İslam dinini benimseye başlamıştır. Moğol istilasında zayıflayan kilise teşkilatı zamanla işlevini yitirmiştir. XVI. yüzyıldan itibaren Osmanlı ve İran hâkimiyetinde Gürcüler arasında büyük topluluklar arasında İslam yayılmaya başlamıştır. İran’da kalan müslüman Gürcüler bu devletin iç siyasetinde dengeleri etkileyecek kadar önemli nüfuza sahip olmuşlardır. İslam kültür ve medeniyeti, Endülüs ve Sicilya örneklerinde olduğu gibi Gürcü kültür ve edebiyatını etkilemiştir. 

Anahtar Kelimeler: