Abstract:

Bu çalışmanın amacı, görme engelli öğrencilere 6. sınıf Fen Bilimleri dersindeki “Solunum Sistemi” konusunda yer alan kavramların etkili öğrenimini sağlayacak bir öğretim modeli tasarlayıp bu modelin kullanışlılığı ve kavram öğrenimine etkisini incelemektir. Tasarım Tabanlı Araştırma modelinin benimsendiği ve öğretim tasarımı modeli olarak ADDIE modelinin kullanıldığı çalışma üç ana aşamada tamamlanmıştır. Birinci aşamada, görme engelli öğrencilerin fen öğrenimine yönelik bireysel öğrenme ihtiyaçları ve “Solunum Sistemi” konusuna ait kavramları öğrenme düzeyleri belirlenmiştir. İkinci aşamada, görme engelli öğrencilerin belirlenen ihtiyaçlarını karşılayabilecek ve konuyla ilgili kavramların etkili öğrenimini sağlayacak öğretim materyal ve etkinlikleri tasarlanıp uygulanmıştır. Üçüncü aşamada ise uygulanan öğretim tasarımının kullanışlılığı, uygulanabilirliği ve kavram öğrenimine katkıları değerlendirilmiştir. Çalışmada ihtiyaç analizi ve uygulama aşamalarında olmak üzere toplam 15 görme engelli öğrenciden oluşan iki farklı çalışma grubu yer almaktadır. Veriler yarı yapılandırılmış gözlem ve görüşme formları aracılığıyla toplanmış, ayrıca Gazi İşlevsel Görme Değerlendirme Aracı ile öğretmen kılavuzu uzman görüşü formu kullanılmıştır. Elde edilen nitel veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Uygulama sonucunda; tespit edilen öğrenci ihtiyaçlarına göre geliştirilen öğretim tasarımının görme engelli öğrencilerin “Solunum Sistemi” konusuna ait kavramları etkili şekilde öğrenmelerine katkı sağladığı, ilgili kazanımlara ulaşmalarını kolaylaştırdığı görülmüştür. Görme yetersizliğine rağmen ihtiyaçlara uygun öğretim materyal ve etkinliklerinin tasarlanıp kullanılması durumunda kavramsal öğrenmenin önemli derecede geliştiği ortaya çıkarılmıştır.

Keywords: