Abstract:

Aşırı değerlenmiş döviz kuru, ihracat üzerinde oluşması muhtemel olumsuz etkileri sebebiyle, ekonomi politikasını uygulayan karar alma birimleri tarafından çoğunlukla gerçekleşmesi istenmeyen bir durumdur. Bir ülkenin parasının aşırı veya eksik değerlenmiş olduğu yorumunda bulunabilmek için, cari dönem reel döviz kurunun, denge reel döviz kurundan ne ölçüde sapma gösterdiğini hesaplamak gerekmektedir. Bunun için genellikle, literatürde modern denge döviz kuru modelleri olarak geçen, temel denge döviz kuru (FEER), arzulanan döviz kuru (DEER), doğal denge döviz kuru (NATREX) ve son olarak davranışsal denge döviz kuru (BEER) modelleri kullanılmaktadır. Bu doğrultuda hareket edilerek, çalışmaya ait analizin ilk aşamasında, kırılgan beşli olarak tanımlanan ülkelere ait, Bruegel.org5 ve World Development Indicator veri tabanından temin edilen ve 1992-2020 yıllarını kapsayan veriler kullanılarak, FEER modeli kapsamında denge reel döviz kurları hesaplanmış ve gerçekleşen sapma değerlerine ulaşılmıştır. İkinci aşamada, elde edilen sapma değerleri değişken olarak ihracat denklemine eklenmiş ve ihracat ile olan ilişkisi bulunmuştur. Çalışmada ulaşılan sonuçlar incelendiğinde, döviz kurundaki eksik değerlenme seviyesinin artmasının, Türkiye hariç olmak üzere, örnekleme dahil olan tüm ülkelerin ihracatını arttırdığı, yalnızca Türkiye’de eksik değerlenmiş döviz kurunun ihracat üzerindeki etkisinin olumsuz olduğu görülmektedir.

Keywords: