Abstract:

Zeynüddîn-i Mahmûd-ı Vâsıfî tarafından Farsça olarak kaleme alınan Bedâyi’u’l-vekâyi’, özellikle Türk kültür ve sosyal hayatına dair ihtiva ettiği geniş ve önemli bilgiler vesilesiyle dikkat çekmektedir. Bu yönüyle Türk kültür tarihi için çok önemli olan bu eserde, özellikle Mâverâünnehir ve Türkistân coğrafyasında değişik mekânlarda tertip edilip oluşturulan edebî meclislerin hüviyetini yansıtan, özelliğini ortaya koyan çeşitli meclislere yer verilmiş ve onların tasvirleri yapılmıştır. Bu çalışmada, Bedâyi’u’l-vekâyi’de yer alan, o dönem edebî meclislerine ışık tutan ve Vâsıfî’nin bizzat katıldığı meclislerin tercümesine yer verilecektir. Bu meclislerden biri, Semekand’ın attarlar pazarında bulunan Mollâ-zâde-i Mücellid’in dükkânında düzenlenmiştir. Bu meclise dönemin önemli fazılları ile şairleri katılmışlardır. Diğerleri, Hâce Hâşimî tarafından tertip edilen ve yine dönemin önemli şairleri ile ileri gelenlerinin katılımcı olduğu meclislerdir. Ayrıca Mevlânâ İsâmuddîn-i İbrâhîm ve Vâsıfî-i Herâtî ile bunların öğrencileri arasındaki husumet ve ihtilafı konu edinen, bu ihtilaf ve husumet etrafında gelişen olaylara da yer verilmiştir. Burada Vâsıfî ve diğer şairlere ait Farsça, Arapça ve Türkçe şiirlerin varlığı dikkat çekmektedir. Bu şiirler arasında daha çok gazel ve kasideler yer almaktadır. Bunların bir kısmı yazılan nazirelerdir. Tarih manzumelerinin yanında manzum bir Arapça mektup da bulunmaktadır.

Keywords: