Özet:

Bu çalışmada, Erzurum Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsünde (DATAE) 1991-2004 yılları arasında doğan Esmer, Siyah Alaca ve Doğu Anadolu Kırmızısı dişi sığırlarda sürüye katılma, buzağılama oranı, gerçek ömür uzunluğu ve sürü ömrü gibi özellikler incelenmiştir. İşletmede, 18 aylık yaşa ulaşan ve sürüye katılan 280 sığırın 122’si (%43,6) buzağılamış, %56,4’ü ise buzağılamadan sürüden çıkarılmış. İşletmede inek başına ortalama buzağı sayısı 3,30 ± 0,16 olup, bu değer Esmerlerde 3,04±0,36, Siyah Alacalarda 2,30±0,30 ve Doğu Anadolu Kırmızılarında ise 3,69±0,21 olmuştur. Siyah Alaca ırkında inek başına ortalama buzağı sayısı diğer ırklara göre önemli oranda düşüktür (P<0,01). Gerçek ömür uzunlukları; Esmer, Siyah Alaca ve Doğu Anadolu Kırmızısı sığırlarda sırasıyla; 1130,8±150,9, 810,4±100,8 ve 1333,3±89,0 gündür. Gerçek ömür uzunluğu bakımından ırklar arasındaki farklılıklar çok önemlidir. Buzağılayarak sürüye katılan 122 hayvanın gerçek ömür uzunluğu Esmer, Siyah Alaca ve Doğu Anadolu Kırmızısı genotiplerinde sırasıyla, 2172,9±178,9 gün, 1718,1±121,5 gün ve 2283,6±97,8 gün olarak hesaplanmıştır. İşletmeye ait sürü ömrü ortalaması, 1247,9±73,1 gün olup Esmer, Siyah Alaca ve Doğu Anadolu Kırmızısı ineklerde sırasıyla 1163,6±176,2 gün, 829,8±117,6 gün ve 1403,0±93,7 gün olarak belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; Erzurum şartlarında yetiştirilen Doğu Anadolu Kırmızısı ineklerin, Esmer ve Siyah Alaca gibi kültür ırklarına göre gerçek ömür uzunlukları ve inek başına buzağılama sayısı daha yüksektir.

Anahtar Kelimeler: