Özet:

Bu çalışmada, k-en yakın komşular yöntemine göre komşu istasyon seçmenin kriterleri, sapan değer tespiti üzerinden değerlendirilmiştir. Türkiye’de 129 istasyonda, 1926 – 2012 tarihleri arasında aylık olarak ortalama sıcaklık, ortalama bağıl nem ve toplam yağış verileri kullanılmıştır. Yakınlığa göre komşu seçildiğinde karşılaşılan ilk problem veri eksikliğinden dolayı uzak komşulara başvurulması ve komşuların %0,04 - %3’ünün 140 km’den fazla mesafede ve 0,4’ten düşük korelasyonda olmasıdır. İkinci problem incelenen dizilerin %0,1 - 3’ünde daha uzak olan komşuların en yakın 5 komşudan anlamlı olarak daha yüksek korelasyon göstermesidir. Korelasyon katsayısının yüksekliğine göre komşu seçildiğinde istasyonların %2 - %8’inde her ayın sadece kendi 1.komşusu o ay için kullanılabilir. 2. ve 3.komşular için bu oranlar düşmüştür. İstasyonların %25 - %86’sında belli aylardaki 1.komşular tüm ayları temsil edebilir ama bunun hangi aylardaki komşular olduğu belirlenmelidir. Ayrıca istasyonların %2,5’inde her değişkenin sadece kendi 1.komşusu o değişken için kullanılabilir. 2. ve 3.komşular için bu oran düşmüştür. İstasyonların %29’unda belli değişkenlerdeki 1.komşular tüm değişkenleri temsil edebilir ama bunun hangi değişkenlerdeki komşular olduğu belirlenmelidir. Bunlardan başka, tespit edilen sapan değerler çıkarılınca, sapan değerli dizilere göre korelasyon katsayısı, çoğunlukla %1-36 daha fazla, bazen %1-5 daha az çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler: