Abstract:

Muhtelif İslam coğrafaları ve özellikle de Türk-İslam dünyasında kıraat ilmi adına yapılan çalışmalar, maalesef XVIII. yüzyıldan itibaren durağan bir görünüm arz eder. Kıraat ilminin ilahiyat akademisiaçısından Türkiye’deki serencâmı ayrı bir tartışma konusu olmakla beraber kıraat ilmine dair Osmanlıilim geleneğinin bakiyesi olarak değerlendirebileceğimiz kıymetli pek çok el yazması eser, ne yazık ki kütüphanelerin tozlu raflarında terk edilmiş ve gün yüzüne çıkmak üzere araştırmacıların himmetinibeklemektedir. İbnü’l-Cezerî’nin, kıraat ilminin baş ucu kitabı olarak görülenel-Muķaddimetü’l-Cezerî’si üzerine Taşköprizâde tarafından yazılmış olanŞerĥu’l-Muķaddimeti’l-Cezerîadlı eser, birçok yönden dikkatimizi çekmiştir. Şârihin meşhur bir Osmanlı müellifi olması ve yazdığı şerhin Anadolu’da yer alan birçok kütüphanede ve diğer İslam beldelerindeki mevcut koleksiyonlarda yer alacak derecedeönemli görülmüş olması, eseri son derece ayrıcalıklı kılmaktadır. Bu çalışma, Taşköprizâde’nin kıraatilmi açısından önemli görülen söz konusu şerhine ait yazma nüshaların ortaya çıkarılması ve eserin ilgililiteratüre tesirinin incelenip değerlendirilmesini hedeflemektedir. Bu gayeden yola çıkılarak makale da-hilinde öncelikle müellif, eser, şerh ve şârih hakkında bilgiler verilmiş, ardından Anadolu’nun muhtelif kütüphanelerinde tespit edebildiğimiz otuz üç yazma nüsha nitel ve nicel yönden tetkik edilerek şerhüzerinde yapılmış olan bir tahkik çalışması metod açısından eleştirel değerlendirmeye tâbi tutulmuştur

Keywords: