Özet:

Bu çalışma, hicrî 10. asrın ilk yarısında yaşayan İmam el-Berkal’î’nin hayatını konu edinmiştir. Biyografik eser yazarları, bu değerli âlimin hayatı hakkında cimri davranmış; hak ettiği önemi vermemiştir. Bu nedenle araştırmacı, söz konusu müellifin hayatını ve eserlerini mensubu olduğu çevre açısından gün yüzüne çıkarmaya çalışmıştır. Çalışma, el-Berkal’î’nin ‘el-Hâşiye alâŞerhi’l-Hindî alâ Kâfiyeti İbnHâcib’ isimli kitabının içeriğinin açıklanmasına, ele aldığı görüşlere, değindiği mezheplere, atıfta bulunduğu şahsiyetlere, kullandığı terimlere, istişhad ve takip ettiği yönteme yoğunlaşmaktadır. Nahiv konularının öğretimi amacıyla Arapça kaleme alınmış olan söz konusu kitap; cedel, münazara, kelam, mantık, belagat, arûz ve sarf gibi diğer bilim dallarından da önemli kesitler barındırmaktadır. Şüphesiz bu eser, müellifin Arapça eğitiminde erken dönemden itibaren gösterdiği çabayı yansıtmaktadır. Bu âlimin çölleri ve şehirleri, bilgiye ve Kur’an dili olan Arapçaya olan sevgisinden dolayı gezmesi ise dikkat çekici bir durumdur.

Anahtar Kelimeler: