Abstract:

Ruh ve beden arasındaki ilişkinin tam olarak nasıl gerçekleştiği felsefecilerin ilkçağlardan beri üzerinde çalıştığı en uzun süreli sorunlardan biri olmasına rağmen hala tam olarak bir çözüme ulaşamamıştır. İlkçağlarda ruh ve bedeni iki farklı töz olarak kabul eden felsefecilerin başında gelen Platon bedenin öldükten sonra bile ruhun var olacağını ve idealar dünyasına ulaşan ruhların kurtuluşa ulaşacakları düşüncesiyle düalizmi savunması düalizm açısından önemli bir başlangıç sayılabilir. Platon’un idealar kavramı onun ruh ve beden ayrılığına getirdiği çözümü de kapsamaktadır. Klasik dönemde ruh-beden ilişkisi olarak tanımlanan bu sorun Descartes’la beraber zihin-beden sorunu olarak anılmaya başlamış, sonrasındaki çalışmalar da zihin kavramı ve zihnin yapısı etrafında şekillenmiştir. Descartes’ın “ruh öğretisi” olarak bilinen geleneksel yapıdan uzaklaşması modern felsefede zihin-beden sorununda yeni bir dönemin başlangıcı olmuştur. Zihin ve bedenin birbiriyle etkileşiminin can ruhları tarafından beyinde bulunan epifiz bezi aracılığıyla sağlandığını savunmuş olan Descartes can ruhlarının nasıl işlev gördükleri hakkında geniş bir bilgi vermiştir. Zihin-beden sorunu önceleri sadece filozoflar tarafından incelenen bir konu olmuştur, çünkü ölümsüz ruh anlayışı dinlerin vazgeçilmez ve dokunulamaz bir yapısıdır ve ruhun ölümsüzlüğünün yanılgı olduğunun tartışılması bile birçok kesimin tepkisini göze almayı gerektirdiği için bilim adamları bu konudan uzak durmayı tercih etmişlerdir. “Freud’un da dediği gibi, ölümden sonra ruhani bir ‘şeyin’ sürekli olarak var olduğu fikri tüm kültürlerde ve tüm dinlerde bulunur. O ‘şeye’ genellikle ruh denir.” Bu çalışmada Platon ve Descartes’ın ruh ve beden ayrılığına dair bakış açılarına yer verilerek Platon’un idealar ve idealar dünyasındaki ruh ve beden düalizmi ile Descartes’ın ruh ve beden düalizminde kullanmış olduğu can ruhları kavramı ile düalizme getirdiği açıklamalar ele alınmaya çalışılacaktır.

Keywords: