Özet:

Bu çalışmada, Isparta ilinde arazi toplulaştırması yapılan işletmelerin sosyo-ekonomik özelliklerinin belirlenmesi, toplulaştırma öncesi ve sonrasında toplulaştırma yapısının irdelenmesi ve toplulaştırma sonrası işletmelerin ekonomik yapısının ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırmanın ana materyalini, Isparta ilinde toplulaştırma yapılan işletmelerden örnekleme yöntemiyle seçilen 65 adet işletmeden, anket yoluyla elde edilen veriler oluşturmuştur. Araştırma verileri 2012 yılı üretim dönemine aittir. İşletmecilerin tarımsal deneyimi ortalama 31.55 yıldır. İşletmecilerin %92.31’i toplulaştırma sonrası arazilerine olan mesafelerinin kısaldığını, %66.15’i ise tarımsal gelirlerinde artış olduğunu belirtmişlerdir. İşletmelerde toplulaştırma öncesi parsel sayısı 18.00 iken toplulaştırma sonrası bu sayı 9.92’ye düşmüştür. Ortalama parsel büyüklüğü artmış ve bunun yanında toplulaştırma öncesi şekilsiz parsel sayısı 11.02 adet iken, toplulaştırma sonrası dikdörtgen parsel sayısının (9.00 adet) arttığı tespit edilmiştir.  İşletmelerde ortalama GSÜD 44.273,33 TL iken, toplam gayrisafi üretim değeri içerinde en büyük payı bitkisel üretim değeri (%98.12) almaktadır. Üretim masraflarının (33.365,46 TL) %46.41’ini sabit masraflar, %53.59’ünü ise değişken masraflar oluşturmuştur. İşletmelerde GSH 49.263,71 TL iken, saf hasıla 13.075,86 TL’dir. İşletme başına ortalama brüt kar 26.423,90 TL, mutlak kar 10.076,63 TL, nispi kar ise 1,32’dur. Bölgede toplulaştırma çalışmalarının iyileştirilebilmesi için; tarımsal işletmelerde toplulaştırma ile ilgili gerekli eğitim yayım çalışmalarının yaygınlaştırılması ve artırılması, toplulaştırma çalışmaları yapılırken kapalı sulama sistemleri de sisteme entegre edilerek işletmelerin tamamının modern sulama sistemlerinden yararlanmasının sağlaması, işletme ölçeklerinin büyütülmesine dönük politikaların geliştirilmesi, toplulaştırma çalışmaları ile ilgili farkındalığını artırmaya yönelik bölgesel ve ülkesel çapta politikaların izlenmesi yarar sağlayabilecektir.

Anahtar Kelimeler: