Abstract:

Toplum tarafından hoş karşılanmayan ve sevilmeyen bir kişilik özelliği olarak cimrilik, sözlü nesir anlatılardan fıkranın kısa ve yoğun anlatı dinamiği içerisinde mizahi dille ele alınır. Bu çerçevede sınırları aşan tanınırlığı ile Türk kültür tarihinin efsanevi figürü ve fıkra tipi Nasreddin Hoca, güldürürken düşündüren zaman zaman kara mizah ürünü fıkralarıyla toplumsal sorunlara parmak basan önemli bir halk bilgesidir. Nasreddin Hoca fıkralarında toplumu ilgilendiren hemen her konu ve karakter fıkranın tezadı ön plana çıkaran yapısı, tez ve antitez birlikteliği ile yansıtılır. Bu bağlamda Hoca’nın sevmediği karakter özelliklerinden biri olarak cimriler de onun fıkralarında çeşitli vesilelerle anılır ve Nasreddin Hoca’nın eleştirel dilinden payına düşeni alır. Çalışmada, Nasreddin Hoca fıkraları cimri, hasis ve pinti kelimeleri dikkate alınarak gözden geçirilmiş, cimrilik konulu fıkralar ele alınarak incelenmiş ve verdiği mesajlar üzerinden ilgili metinlere yer verilmek suretiyle değerlendirilmiştir.

Keywords: