Özet:

Bu çalışmada, iktisat literatüründe gerek teorik, gerekse ampirik düzeyde geniş bir araştırma konusu olan enflasyon-para arzı ilişkisi incelenmektedir. Para ve fiyatlar arasındaki ilişki iktisat okulları (özellikle Keynesyen ve Monetarist yaklaşımlar) arasında uzun yıllar süren tartışmaya konu olmuştur. Keynesyen iktisatçılar paranın önemli olduğunu kabul etmekle birlikte fiyatlardaki değişmenin tek nedeni olarak kabul edilemeyeceğini öne sürerler. Aksine yapısal faktörlerin önemine dikkat çekerek fiyat değişmelerini kontrol etmede para arzının tek başına etkin bir araç olamayacağını savunurlar. Buna karşılık monetarist yaklaşım, para arzındaki sürekli genişlemenin enflasyonun tek nedeni olduğunu kabul eder. Çalışmada monetarist yaklaşım temel alınarak para, fiyatlar ve ücretler arasındaki nedensellik ilişkisi Türkiye uygulamasından elde edilen son döneme ilişkin veriler (1988-2016) aracılığı ile incelenmektedir. Elde edilen sonuçlar para ve fiyatlar arasındaki nedensellik ilişkisinin paradan fiyatlara doğru olduğunu ve bu değişkenler arasında bir geri etkileşim (feed-back) ilişkisinin söz konusu olmadığını öne süren monetarist yaklaşımı doğrulamamakta, ilişkinin çift yönlü olduğunu öne süren yapısalcı yaklaşımı doğrular sonuçlar elde edilmektedir. Öte yandan ücretler ve fiyatlar arasındaki nedensellik ilişkisinin fiyatlardan ücretlere doğru çalıştığı şeklinde elde edilen sonuç Türkiye’deki enflasyonist süreçte talep faktörlerinin etkin olduğunu, arz yönlü faktörlerin, özellikle maliyet unsurlarının baskın olmadığını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler: